szlaki kulturowe – Szlaki Małopolski http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl Szlaki Małopolski Wed, 19 Jun 2019 09:26:08 +0000 pl-PL hourly 1 https://wordpress.org/?v=4.9.16 Szlak Ceramiczny Regionu Tarnowskiego http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=szlak-ceramiczny-regionu-tarnowskiego Wed, 28 Dec 2016 09:31:42 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=13104 czytaj więcej]]> Szlak Ceramiczny Regionu Tarnowskiego to trasa składająca się z 40 różnego rodzaju obiektów związanych z ceramiką. Szlak przebiega przez 10 miejscowości, w których zachowały się najciekawsze i najcenniejsze realizacje: Tarnów, Dębno, Wojnicz, Brzesko, Nowy Wiśnicz oraz Łysą Górę, gdzie Spółdzielni Pracy Przemysłu Ludowego i Artystycznego Kamionka w Łysej Górze.

Opis oraz fotografie wszystkich atrakcji na szlaku można znaleźć na stronie Tarnowskiego Centrum Informacji, które opracowało szlak. Oprócz strony internetowej szlak posiada tez aplikację mobilną ułatwiającą zwiedzanie w terenie.

Obiekty Szlaku będą docelowo połączone oznakowanym szlakiem rowerowym, który będzie skomunikowany z „autostradami” rowerowymi przecinającymi Województwo Małopolskie.

]]>
Reading Małopolska – Z widokiem na góry http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=reading-malopolska-z-widokiem-na-gory Fri, 11 Sep 2015 13:44:21 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=12943 czytaj więcej]]> Szlak „Z widokiem na góry” to kolejny szlak prowadzący przez znane miejsca, do których zawitali popularni polscy pisarze. Jednak tym razem są to pisarze, których łączy jeden istotny szczegół – wszyscy zakochani byli w górach i poświęcili im dużo miejsca w swoich utworach.

Kasinka Mała – Szczepanówka
Kasinka Mała łączy się z postacią Jana Józefa Szczepańskiego, reportera, eseisty, scenarzysty i tłumacza. Ojciec Szczepańskiego zakupił dom na wsi, w którym jego syn odpoczywał i spotykał się ze znajomymi. W latach trzydziestych XX wieku wybuchł pożar, niszcząc budynek. Został on jednak odbudowany. Dom jest własnością prywatną i nie można go zwiedzać.

Naprawa
Miejscowość Naprawa stała się rozpoznawalna dzięki osobie poety, prozaika i przedstawiciela „Awangardy Krakowskiej”, Jalu Kurka. Niestety, twórczość pisarza nie przypadła mieszkańcom do gustu. Jego powieść Grypa szaleje w Naprawie już w pierwszych słowach opisywała „niesprawiedliwość przyrody”, która stworzyła tę wieś. Lokalni politycy postanowili złożyć pozew przeciwko Kurkowi o zniesławienie.

Poręba Wielka – Orkanówka
Z tym miejscem wiąże się historia pisarza Młodej Polski – Władysława Orkana. W domu nazwanym jego imieniem – Orkanówce – niegdyś mieszkał i pracował. Obecnie znajduje się tam muzeum biograficzne poświęcone jego osobie. W domu tym nie tylko powstawały najbardziej znane powieści Orkana, był on również miejscem spotkań. Orkanówkę odwiedzali m.in. Tetmajer, Staff i Makuszyński.

Ludźmierz
Ludźmierz to miejsce narodzin i dorastania Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Choć dwór, w którym pisarz mieszkał wraz z rodzicami i rodzeństwem, już nie istnieje, w pamięci czytelników zachował się w cyklu nowel pt. Na skalnym Podhalu. Tetmajer, zafascynowany górami i folklorem, napisał również epopeję tatrzańską zatytułowaną Legenda Tatr.

Łopuszna
To dzięki osobie księdza Józefa Tischnera, poety i filozofa, miejscowość Łopuszna jest rozpoznawalna na mapie Polski. Właśnie tutaj się urodził, a później zakupił na Polanie Szumalowej starą bacówkę nazwaną Tischnerówką. Do dziś można ten stary drewniany domek oglądać.

Łopuszna – Izba Pamięci Ks. Prof. Józefa Tischnera
W Łopusznej jeszcze jeden budynek nosi nazwę Tischnerówki. Do Gminnego Ośrodka Kultury dobudowana została drewniana góralska chałupa, która funkcjonuje jako Izba Pamięci Ks. Prof. Józefa Tischnera. Można tu znaleźć pamiątki związane z pisarzem, jego ulubione przedmioty, zdjęcia i rękopisy.

]]>
Reading Małopolska – szlak Literaci na letnisku http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=reading-malopolska-szlak-literaci-na-letnisku Mon, 07 Sep 2015 13:26:51 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=12944 czytaj więcej]]> Szlak „Literaci na letnisku” jest kolejną podróżą śladami najwybitniejszych polskich artystów, osób związanych nie tylko z literaturą ale również ze sztuką w ogóle. Podążając za wskazówkami autorów szlaku, tj. Radia Kraków, przemierzamy drogę od zamku w Pieskowej Skale po Lubomierz. Pośrednimi przystankami są Pławowice, Rudawa i Śledziejowice.

Każde odwiedzane miejsce może poszczycić się barwną historią oraz niepowtarzalnym klimatem. Wycieczkę rozpoczynamy od Pieskowej Skały i jednego z najpiękniejszych zamków odrodzenia. Wiąże się z nim legenda nieszczęśliwej Dorotki, która w imię miłości zginęła śmiercią głodową. Bardziej współczesną postacią związaną z tą twierdzą jest Klementyna z Tańskich Hoffmanowa. Była jedną z pierwszych polskich pisarek tworzących dla dzieci oraz pierwszą kobietą w kraju, która tym sposobem zarabiała na życie. W odwiedziny w swoim czasie przyjeżdżali tu również król Stanisław August Poniatowski i Fryderyk Chopin.

W Pławowicach  nasze kroki powinniśmy skierować przede wszystkim ku XIX-wiecznemu dworowi Morstinów. Pośród rozległych ogrodów, w wiejskiej rezydencji miały miejsce częste spotkania przedstawicieli sztuki i nauki. Bywali tutaj m.in. Jarosław Iwaszkiewicz, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Leopold Staff i Antoni Słonimski.

Kolejną atrakcją na szlaku jest zabytkowy dom w Rudawie, zwany również willą „z wieżyczką”, Antoniny Domańskiej. Rezydencja została zbudowany na zlecenie Stanisława Domańskiego i jego żony Antoniny. Antonina Domańska była pisarką, znaną głównie dzięki powieści pt. Historia żółtej ciżemki. Stała się również pierwowzorem dla jednej z postaci Wesela Stanisława Wyspiańskiego. Na początku XX wieku dom ten wynajmował Henryk Sienkiewicz, tworząc nowele i powieść pt. Wiry.

Przedostatnim przystankiem na szlaku „Literaci na letnisku” jest zbudowany w 1823 dwór Niedzielskich w Śledziejowicach. Pozostający przez przeszło sto lat w rękach rodziny majątek, po drugiej wojnie światowej został przejęty przez skarb państwa. Niedługo potem stał się miejscem odpoczynku pracowników tygodnika „Przekrój”. W miesiącach letnich miejsce to było odwiedzane przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Jerzego Andrzejewskiego, Zygmunta Mycielskiego i Jerzego Waldorffa.

Zwieńczeniem podróży jest malowniczo położona wioska Lubomierz. To tutaj w latach 90. XX wieku od zgiełku miasta odpoczywała Wisława Szymborska. Wtedy jeszcze nie tak rozpoznawalna poetka swój czas spędzała, pokonując pieszo górskie ścieżki i pracując niestrudzenie w swoim pokoiku. Wiadomość o uhonorowaniu pisarki Nagrodą Nobla wywołała zdziwienie i dumę mieszkańców, która na krótko przed ceremonią wręczenia nagrody przebywała w tej małej miejscowości.

]]>
Reading Małopolska – szlak Od Krakowa po Beskidy http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=reading-malopolska-szlak-od-krakowa-po-beskidy Mon, 07 Sep 2015 13:09:49 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=12935 czytaj więcej]]> Szlak „Od Krakowa po Beskidy” prowadzi przez miejscowości, które w różny sposób wiążą się z literaturą i jej twórcami. Można więc zobaczyć wiele miejsc związanych ze sławnymi polskimi artystami, jak dwór Mikołaja Reja, lanckoroński rynek, o którym śpiewał Marek Grechuta, czy miejsce, w którym powstawała nowela Marii Konopnickiej Mendel Gdański w suchej Beskidzkiej, oraz wiele innych.

Mogilany – dwór Mikołaja Reja
Dwór w Mogilanach został zbudowany przez krakowskiego kasztelana Wawrzyńca Spytka Jordana w XVI wieku. Stał się miejscem rozpoznawalnym na mapie polskich zabytków, gdy w jego murach powstało dzieło Mikołaja Reja pt. Żywot człowieka poczciwego. W jednym ze swoich wierszy pisarz uwiecznił piękno otaczającego posiadłość renesansowego ogrodu.

Lanckorona – rynek
Ze względu na niepowtarzalny charakter i klimat Lanckorona jest uznawana za miasteczko poetów. O wyjątkowości tego miejsca dowiedzieć się możemy z jednej z piosenek Marka Grechuty, pt. Lanckorona. Stromy rynek w sercu miasta, gdzie życie płynie wolniej, od zawsze odwiedzany był przez rzesze muzyków, pisarzy, artystów, szukających wytchnienia i natchnienia.

Lanckorona – willa Tadeusz
Historia willi Tadeusz zaczyna się wraz z przyjazdem do Lanckorony Józefa Lorenza. Poza tym, że był kierownikiem Szkoły Wydziałowej w Lanckoronie, w historii zapisał się również jako utalentowany dramaturg i poeta. Jest autorem wielu wierszy i sztuk teatralnych, takich jak Na ruinach oraz Zmartwychwstanie. Willa, otoczona unikatowymi gatunkami drzew i krzewów, stała się popularna wśród ludzi sztuki. Posiadłość odwiedzili m.in.: Andrzej Wajda, Jerzy Kawalerowicz, Ewa Bem, Grzegorz Turnau, Andrzej Łapicki, Sławomir Mrożek, Wisława Szymborska i wielu innych.

Wadowice – Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II
Karol Wojtyła był pierwszym Polakiem wybranym na zwierzchnika Stolicy Apostolskiej. Był również filozofem i pisarzem. W Wadowicach urodził się i dorastał. Mieszkał z rodziną w kamienicy przy ulicy Kościelnej 7. To mieszkanie było świadkiem zarówno wielu szczęśliwych, rodzinnych zdarzeń z życia Karola Wojtyły, jak i wielu tragicznych. Tu właśnie zmarli matka papieża i jego starszy brat.

Wadowice – bazylika Ofiarowania NMP
XIV-wieczna świątynia jest miejscem szczególnym, ponieważ tutaj przyjął chrzest i przystąpił do pierwszej komunii świętej Karol Wojtyła. Podczas papieskich pielgrzymek trzykrotnie odwiedził bazylikę, gromadząc tłumy wiernych i opowiadając o latach młodzieńczych.

Gorzeń Górny – Muzeum Emila Zegadłowicza
Dwór w Gorzeniu Górnym był miejscem życia i twórczości poety, prozaika i tłumacza Emila Zegadłowicza. Szczególną popularność miejsce to zyskało w dwudziestoleciu międzywojennym, gdy Zegadłowicz zaczął zapraszać w swoje progi znanych i cenionych artystów. W niedługim czasie we współpracy z Edwardem Kozikowskim założył również grupę zrzeszającą literatów – „Czartak”.

Sucha Beskidzka – rynek
W poszukiwaniu inspiracji i spokoju, uciekając przed zgiełkiem Warszawy i Krakowa, w roku 1890 do Suchej Beskidzkiej przyjechała Maria Konopnicka. Choć o jej pobycie nie wiadomo zbyt wiele, to prawdopodobnie tutaj pisała nowelę pt. Mendel Gdański. Pamiątkami po wizycie Konopnickiej w tym mieście są ulica jej imienia (stał przy niej dom, w którym zamieszkiwała), oraz tablica poświęcona pisarce na elewacji jednego z budynków.
Na rynku powstała również inna pamiątkowa tablica, poświęcona reżyserowi Billy’emu Wilderowi, który w 1906 roku urodził się w Suchej Beskidzkiej.

Sucha Beskidzka – karczma „Rzym”
Karczma w Suchej Beskidzkiej została zbudowana w XVIII wieku i szybko stała się nie tylko miejscem spotkań i zabaw, ale również handlu i biznesu. Jednak dopiero wiek XIX i ballada Adama Mickiewicza Pani Twardowska, przyniosły jej sławę. Historia i legenda zaczęły się przeplatać. Sama nazwa lokalu została nadana dopiero po drugiej wojnie światowej.

Sucha Beskidzka – zamek
Renesansowy zamek często jest nazywany „małym Wawelem”. Na szczególną uwagę zasługuje biblioteka zamkowa, która mieściła bogate i unikatowe zbiory biblioteczno-muzealne, w sumie 55 tysięcy woluminów. Obecnie większość zbiorów znajduje się w posiadaniu Biblioteki Jagiellońskiej.

]]>
Szlak Wody, Techniki i Rzemiosła TeH2O w Bydgoszczy http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=szlak-wody-techniki-i-rzemiosla-teh2o Mon, 13 Jul 2015 14:56:54 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=12627 czytaj więcej]]> Szlak Wody Przemysłu i Rzemiosła TeH2O to przemysłowy szlak tematyczny w Bydgoszczy, który łączy historię piętnastu miejsc wpisanych w przestrzeń miasta organicznie związanego z wodą. Każda z powieści splata ze sobą losy bydgoszczan – rzemieślników, przedsiębiorców, społeczników – z rozwojem lokalnego przemysłu i rzemiosła.

Szlak TeH2O w Bydgoszczy to T jak technika, H jak Historia i O jak dwa razy opowieść! Fenomen bydgoskiego dziedzictwa przemysłowego polega na umiejętności ujarzmienia przez naukę oraz technikę wody, jako żywiołu, oraz czerpania z jej zasobów na wiele różnych sposobów. Można spojrzeć na Kanał Bydgoski, czy szerzej na wodę, jak na trakt transportowy, źródło energii lub kluczowy składnik w procesie produkcyjnym.

(Źródło: oficjalna strona szlaku)

Inicjatywa stworzenia szlaku została podjęta w 2012 roku przez Bydgoszcz w ramach międzynarodowego projektu SHIFT – X współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Program dla Europy Środkowej)

]]>
Rowerowy Szlak Miejsca Mocy http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=rowerowy-szlak-miejsca-mocy Thu, 13 Feb 2014 12:10:24 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=11732 czytaj więcej]]> Pochłonięci codziennymi sprawami, często zapominamy, by znaleźć chwilę dla siebie. Nawet gdy uda nam się wyrwać z kieratu obowiązków, wciąż bombardujemy nasz umysł milionem informacji, (np. zapamiętując nazwy dzieł, które oglądamy w galerii sztuki, czy analizując elementy architektoniczne – podziwianych w biegu zabytków) – a przecież wyciszenie się jest higieną duszy.

W osiągnięciu harmonii wewnętrznej pomoże Rowerowy Szlak Miejsca Mocy. Pomysłodawcy tego projektu stworzyli szlak łączący miejsca kultu religijnego oraz ważne obiekty sakralne w regionie – aby przemierzyć całą tę trasę turysta musi przejechać prawie 600 km. Wysiłek włożony w pokonanie każdego odcinka gwarantuje satysfakcję z aktywnego spędzenia dnia, a odkrywanie nowych, inspirujących miejsc – pozytywnie nastraja.

Długość trasy oraz kolejność odwiedzanych miejsc można dostosować do swoich możliwości. Dzięki dobrze rozplanowanej i zorganizowanej bazie noclegowo-gastronomicznej przebycie całego szlaku jest w zasięgu możliwości każdego turysty, również dzieci i seniorów.

TRASEOTrasa jest dostępna w formie aplikacji na urządzenia mobilne w serwisie Traseo.pl
Kod trasy: 34971

]]>
Dolnośląski Szlak Zamków i Pałaców http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=dolnoslaski-szlak-zamkow-i-palacow Fri, 17 Jan 2014 09:53:48 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=11683 czytaj więcej]]> W województwie dolnośląskim możemy znaleźć wiele zabytkowych zamków i pałaców. Aż do 1945 r. większość z nich była użytkowana. Po wojnie były one najczęściej przekazywane Państwowym Gospodarstwom Rolnym, inne służyły jako szkoły czy ośrodki wypoczynkowe. Obecnie część z nich jest odbudowywana i restaurowana, ale nadal wiele zamków i pałaców pozostaje nieznanych lub zapomnianych. Dlatego też, aby przywrócić pamięć o nich, został utworzony Szlak Dolnośląskich Zamków i Pałaców.

W skład szlaku wchodzi 68 obiektów z różnych okresów historycznych (od 2. poł. XII do 1. poł. XX w.). Na liście znajdują się pałace, zamki, wille i dwory, zarówno królewskie, jak i szlacheckie czy mieszczańskie. Obecnie niektóre z nich są nadal wykorzystywane, np. jako hotele, inne popadły w ruinę. Większość otoczona jest założeniami parkowymi.

Szlak ma również walory przyrodnicze. Część obiektów znajduje się na terenach Parków Krajobrazowych Doliny Baryczy, Doliny Bystrzycy oraz Doliny Bobru.

Szlak nie narzuca określonych tras, dlatego każdy może sam zaplanować, które obiekty chce zobaczyć. Jest on przewidziany głównie dla osób zmotoryzowanych. Do poszczególnych punktów najłatwiej dotrzeć samochodem lub rowerem, ale można również skorzystać z komunikacji autobusowej.

]]>
Szlak Przygody http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=swietokrzyski-szlak-przygody Wed, 15 Jan 2014 16:22:55 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=11668 czytaj więcej]]> Szlak Przygody to zbiór tego, co w Świętokrzyskiem najlepsze! Prawie wszystkie obiekty (oprócz Rezerwatu Bałtów) położone są w województwie świętokrzyskim i oferują współczesnemu turyście różne możliwości. Szlak jest pomyślany w ten sposób, aby każdy znalazł na jego trasie coś dla siebie.

Cały Szlak Przygody, na którym znajdziemy bardzo wiele obiektów, dla ułatwienia został podzielony na sześć krain tematycznych.

Na terenie Krainy Natury można podziwiać obiekty, które znajdują się pod ścisłą ochroną konserwatorską. To miejsce na trasie stwarza okazję do poznania szczególnych aspektów przyrodniczych i kulturowych tego regionu. Kraina Talentów z kolei obfituje w warte zobaczenia zabytki, a jednocześnie ma wspaniale rozwiniętą infrastrukturę turystyczną, która sprosta gustom najbardziej wymagających turystów – w tym także dzieci. Nazwa tej części szlaku odwołuje się do zdolności ludzi, które w tym rejonie wyrażane od lat są poprzez wytwórstwo przemysłowe, a także atutów edukacyjnych oraz poznawczych. Kolejna – Kraina Kultur – nawiązuje do tradycji i historii. To miejsce w wyjątkowy sposób łączy przeszłość z teraźniejszością i ukazuje wpływy innych kultur w tym regionie. Kraina Legend obejmuje teren wokół Łysej Góry, co tłumaczy jej nazwę. Tutaj zapoznamy się jednocześnie z bogatym dziedzictwem kulturowym i historycznym regionu, jak i z atrakcjami turystycznymi. Podróż przez Krainę Sacrum i Profanum to wędrówka przez minione wieki. Największymi atrakcjami tego terenu są obiekty ukazujące kunszt sztuki sakralnej, ale widoczne są tutaj też ślady kultury pogańskiej. Kraina Czterech Żywiołów, na pograniczu województwa świętokrzyskiego i mazowieckiego, reprezentować ma głównie dziedzictwo przyrodnicze. Jest to równocześnie miejsce, w którym czekają na nas ciekawe atrakcje turystyczne.

Każda z Krain ma kilka swoich sztandarowych miejsc, które ją charakteryzują. Dodatkowo strona internetowa Szlaku Przygody prezentuje inne obiekty, które również dobrze wpisują się w charakterystykę danej Krainy i które także warto zobaczyć, będąc w Świętokrzyskiem.

Kraina Natury to przede wszystkim warte zobaczenia Pojezierze Świętokrzyskie – największe w regionie skupisko owalnych zbiorników wodnych. Dwór w Ludyni z połowy XVIII wieku, w którym przebywał nawet sam Tadeusz Kościuszko, odzwierciedla wyglądem najświetniejsze czasy Rzeczpospolitej Szlacheckiej. Warto także odwiedzić Muzeum Etnograficzno-Historyczne w Fałkowie z niezwykle atrakcyjnymi historycznie eksponatami, jak również zwiedzić ruiny pałacu Niemojewskich w Lasocinie.

Nie można przejechać przez Krainę Talentów, nie zobaczywszy największego i najstarszego polskiego drzewa, pomnika przyrody – Dębu Bartka. Oblęgorek zaprasza do złożenia wizyty w domu swojego wybitnego mieszkańca – w Pałacyku Henryka Sienkiewicza. W tym mieście przy okazji można zwiedzić wyjątkowe Muzeum Kowalstwa Artystycznego. Ciekawą i nietypową atrakcją tego regionu jest tor samochodowy w Miedzianej Górze. Tutaj także, w Piekoszowie, można spotkać się z historią i obejrzeć ruiny wspaniałego przed laty Pałacu rodu Tarłów.

Kraina Kultur to kraina wielu świątyń i innych obiektów cennych kulturowo, ale za najważniejsze można tu uznać trzy miejsca położone właściwie w jednej linii na mapie. Zaczynając podróż w Chmielniku, można zwiedzić Muzeum Świętokrzyski Sztetl, czyli niezwykłą synagogę – budynek interesujący nie tylko pod względem architektonicznym i religijnym, ale także kulturowym. Kolejna synagoga, budynek z XVI wieku, znajduje się w Szydłowie. Jadąc dalej na zachód, trafimy do Kurozwęk, gdzie każdy powinien odwiedzić Zespół Pałacowy, stanowiący dziś enklawę kultury Dzikiego Zachodu w Polsce – to właśnie tu znajdziemy jedyną w naszym kraju hodowlę bizonów amerykańskich. Warto udać się nieco dalej na północ, do kościoła parafialnego w Cisowie, świątyni pod wezwaniem Świętego Wojciecha. Jadąc do Cisowa, po drodze możemy odpocząć nad przepięknym Zalewem Chańcza.

Region magiczny – Kraina Legend – przyciąga turystów do Parku Rozrywki i Miniatur Sabat Krajno u stóp Łysicy. Tutaj każde miejsce wydaje się obrośnięte w szereg legend. Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej to kwintesencja średniowiecznej magii i tradycji. Będąc w tej miejscowości, można także świetnie spędzić czas w BabyJagowie. Ciekoty z kolei nie są zapewne obce wielbicielom twórczości Stefana Żeromskiego – tam zwiedzić możemy Centrum Edukacyjne Szklany Dom. Kraina Legend to także Wąchock, gdzie oprócz niesamowitego opactwa Cystersów zobaczymy też pomnik sołtysa, który zdążył urosnąć już do miana legendy współczesnych czasów.

Kraina Sacrum i Profanum to przede wszystkim obiekty kultu religijnego – między innymi Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego na Łysej Górze czy Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Kałkowie-Godowie. Ten region to jednak także profanum. Spędzimy tu zatem czas w turystycznym centrum – nad Zalewem Brodzkim, gdzie sacrum stanowi dla turystów otoczenie niesamowitej przyrody. Nowy wymiar rzemiosła i życia starożytnych poznamy, udając się do Centrum Kulturowo-Archeologicznego w Nowej Słupi – jedynego miejsca w Polsce, gdzie prezentowana jest problematyka
starożytnej metalurgii żelaza w szerokim kontekście kulturowym.

Kraina Czterech Żywiołów to teren bardzo rozległy. Do jednego z obiektów musimy wjechać na teren województwa mazowieckiego. Rezerwat żółwia błotnego w Borowcu – bo to o nim mowa – to obiekt szczególny, jeden z największych tego typu w Europie. W Bałtowie miłośnicy przyrody na pewno spędzą szczególnie dużo czasu. Jest to miejsce, gdzie znajduje się nie tylko Kompleks Turystyczny JuraPark, ale i Ośrodek Jazdy Konnej oraz Zwierzyniec Bałtowski – ostoja dzikiej przyrody. Ciekawymi miejscami na tej trasie są także: Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie, Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Przyrody Krzemionki oraz Małoszyce, gdzie znajdują się pozostałości zespołu dworskiego, w którym urodził się Witold Gombrowicz.

Szlak Przygody to bogactwo całego województwa na jednej trasie, która stanowi gotowy przepis na dobrą zabawę w czasie rodzinnego wyjazdu czy wycieczki szkolnej. Zarówno dorośli, jak i dzieci znajdą tu coś dla siebie. Dodatkową atrakcją jest system zbierania punktów, przyznawanych za zwiedzenie poszczególnych obiektów na mapie szlaku, wymienialnych na nagrody dla aktywnych turystów.

Szlak Przygody został uznany za jeden z najlepszych produktów turystycznych roku 2013 oraz zdobył Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej.

TRASEOTrasa jest dostępna w formie aplikacji na urządzenia mobilne w serwisie Traseo.pl
Kod trasy: 34175

]]>
Szlaki krakowskich muzeów – szlak kultury żydowskiej http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=szlaki-krakowskich-muzeow-szlak-kultury-zydowskiej Tue, 10 Dec 2013 08:18:33 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=11582 czytaj więcej]]> Krakowski Kazimierz – dzielnica do II wojny światowej zamieszkiwana głównie przez Żydów – do dziś jest kojarzony z żydowską kulturą i historią. W Krakowie, oprócz miejsc pamięci i zabytków żydowskich – cmentarzy, kamienic i synagog, istnieją także muzea z wystawami poświęconymi pamięci o narodzie żydowskim. Eksponaty przedstawiają losy krakowskich Żydów, ale także ich sztukę oraz kulturę materialną.

Można wybrać się na spacer kolejno po wszystkich miejscach uwzględnionych w programie szlaku, ponieważ skupia się on głównie wokół Podgórza, Kazimierza oraz Rynku Głównego. Równie dobrze jednak można podzielić szlak na kilka dni – zwłaszcza że w niektórych miejscach często chce się spędzić więcej czasu. Każdy z tych obiektów będzie interesujący szczególnie dla osób pasjonujących się historią, antropologią czy obrzędowością religijną.

Trzy oddziały Muzeum Historycznego Miasta Krakowa uwzględnione w planie tego szlaku ulokowane są blisko siebie. Apteka pod Orłem znajduje się na placu Bohaterów Getta, Fabryka Emalia Oskara Schindlera na ulicy Lipowej, a Stara Synagoga na ulicy Szerokiej.

W muzeum Apteka pod Orłem czynna jest wystawa stała „Apteka w getcie krakowskim”. To historyczne miejsce jest poświęcone w głównej mierze dawnemu właścicielowi apteki – Tadeuszowi Pankiewiczowi – który, pracując na terenie getta, bardzo pomagał Żydom, często wiele ryzykując. Wystawa została poświęcona również zagładzie Żydów w Krakowie w latach 1939–1945. Prezentuje eksponaty muzealne, archiwalne dokumenty, ciekawe fotografie i filmy. Jest to nie tylko obiekt wartościowy pod względem historycznym, ale przede wszystkim miejsce sprzyjające zadumie nad losem tysięcy niewinnie zgładzonych żydowskich obywateli Krakowa.

W Fabryce Emalia Oskara Schindlera można obejrzeć wystawę stałą „Kraków – czas okupacji 1939 – 1945”, a także związane z tą tematyką wystawy czasowe. Muzeum znajduje się w budynku administracyjnym dawnej fabryki. Nowoczesna, multimedialna ekspozycja opowiada o losach krakowskich Żydów i więźniów obozu koncentracyjnego w Płaszowie, o działalności Polskiego Państwa Podziemnego na terenie miasta, a także o Niemcach i terrorze niemieckiego okupanta wobec mieszkańców Krakowa. Wszystkie eksponaty zostały zaprezentowane w taki sposób, by ukazać chronologicznie ułożoną wizję dziejów miasta. Całej wystawie i temu oddziałowi Muzeum Historycznego przyświeca motto „Fabryka pamięci”. Bardzo dobitnie można sobie zdać sprawę z trafności tego sformułowania, zabierając ze sobą „na pamiątkę” specyficzny dokument czasu. Każdy zwiedzający muzeum może tu odbić na stemplownicy specjalną pieczęć w pięciu punktach z tzw. maszynami pamięci wskazującymi na kluczowe momenty historii.

Stara Synagoga to najstarszy zachowany do tej pory zabytek żydowskiej architektury sakralnej w Polsce. Jej zbiory zawierają cenną kolekcję judaików, przedmioty związane ze świętami i obrzędami dorocznymi, życiem prywatnym i rodzinnym.

Bogaty zbiór judaików znajduje się także w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego i jest uzupełnieniem Galerii Rzemiosła Artystycznego. Kolekcję tę uważa się za najciekawszy zbiór przedmiotów związanych z kulturą żydowską w Polsce. Jednym z unikatów jest drewniana, bogato rzeźbiona i polichromowana szafa ołtarzowa – aron ha-kodesz – służąca do przechowywania zwojów Tory.

W Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach prezentowane są z kolei dzieła artystyczne o tematyce związanej z żydowską kulturą i tradycją. Można tam obejrzeć obrazy takie jak: Machabeusze Wojciecha Kornelego Stattlera, Żydzi Piotra Michałowskiego, Ahaswer Maurycego Gottlieba, Szkoła talmudystów Samuela Hirszenberga czy Święto Trąbek Aleksandra Gierymskiego.

Muzeum Farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego to jeden z nielicznych tego typu obiektów na świecie. Stała ekspozycja ze zbiorami obrazującymi historię aptekarstwa od średniowiecza aż do czasów współczesnych zajmuje aż pięć poziomów budynku muzeum przy ulicy Floriańskiej. Ponadto w muzeum zostało odtworzone wnętrze XVIII-wiecznej apteki oraz inne pomieszczenia – na przykład dawne laboratorium apteczne, piwnica z winami leczniczymi. Muzeum posiada też bibliotekę z dawnymi zielnikami, farmakopeami, antidotariami i innymi drukami oraz pamiątkami związanymi z historią aptekarstwa, aptekarzami i farmaceutami.

Muzeum Etnograficzne przy placu Wolnica związane jest z tradycjami żydowskimi dzięki swoim siedzibom – byłemu ratuszowi miasta Kazimierza i kamienicy „Esterka” (według legendy mieszkała w niej niegdyś miłośnica króla Kazimierza Wielkiego, Żydówka Esterka). Na wschodniej ścianie ratusza można odnaleźć płaskorzeźbę upamiętniającą Przyjęcie Żydów do Polski w średniowieczu. Wykonana ona została w 1907 roku przez rzeźbiarza i malarza Henryka (Herszela) Hochmana. Warto także obejrzeć wystawę stałą muzeum prezentującą kulturę polskiej wsi, w której często ważną rolę odgrywała ludność żydowska.

Cel Żydowskiego Muzeum Galicja to upamiętnianie ofiar Holocaustu, ale także ogólnie pojmowanej kultury żydowskiej. Na przestrzeni prawie 1000 m2 dawnej fabryki mebli znajdują się cztery sale wystawiennicze, kawiarnia, księgarnia, sala edukacyjna z Centrum Zasobów Multimedialnych. Stała wystawa muzeum – wystawa fotografii: Traces of Memory / Śladami Pamięci – dokumentuje istniejące do dziś pozostałości żydowskiego życia i kultury. Muzeum prowadzi liczne działania w ramach przygotowywania ciekawych wystaw czasowych oraz prowadzenia Działu Edukacji i Badań, Centrum Zasobów Multimedialnych, inicjatyw wydawniczych i akcji dla zwiedzających (np. nauka języka jidysz i hebrajskiego, kursy tańca żydowskiego, projekcje filmów), dlatego warto śledzić jego aktualne projekty.

Szlak kultury żydowskiej obejmuje obiekty różnorodne – niektóre skupione są wokół religii, inne przedstawiają historię, życie codzienne. Warto w związku z tym odwiedzić każde z tych miejsc, aby uzyskać możliwie pełny obraz bogatej kultury i losów tej społeczności. Kazimierz to dzielnica Krakowa szczególnie ciesząca się zainteresowaniem turystów – tym ciekawsze i cenniejsze będzie poznanie jego historii, tradycji i biografii jego mieszkańców, skontrastowanie jego dzisiejszego stanu z przeszłością.

TRASEOTrasa jest dostępna w formie aplikacji na urządzenia mobilne w serwisie Traseo.pl
Kod trasy: 33110

]]>
Szlaki krakowskich muzeów – szlak nauki i wiedzy http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?szlaki=szlaki-krakowskich-muzeow-szlak-nauki-i-wiedzy Thu, 05 Dec 2013 10:58:41 +0000 http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/?post_type=szlaki&p=11621 czytaj więcej]]> W 2013 roku mija 540. rocznica urodzin i 470. rocznica śmierci Mikołaja Kopernika, jednego z najwybitniejszych naukowców wszechczasów, interesującego się różnymi dziedzinami wiedzy – od astronomii, poprzez matematykę, prawo i ekonomię, po strategię wojskową, medycynę i… tłumaczenia. Jubileusz ten może stanowić dobrą okazję do tego, by zanurzyć się w świat nauki, zobaczyć, jak zmieniała się ona w toku dziejów, poznać różne instrumenty i dokonania wybitnych badaczy z różnych epok. Doświadczyć tego można, wędrując krakowskim szlakiem nauki i wiedzy. Kraków jest bowiem miastem kryjącym w sobie wiele tajemnic oraz ciekawych miejsc, a w tym i muzeów, poprzez które można nie tylko zapoznać się z długą i fascynującą historią miasta, ale także, dzięki rozmaitym zbiorom i eksponatom w nich zgromadzonym, można wniknąć w świat wiedzy, nauki i technicznych nowinek z tych dawniejszych i tych bardziej współczesnych czasów.

Szlak nauki i wiedzy, stanowiący część krakowskiego szlaku muzeów, został utworzony w ramach realizowanego przez miasto Kraków unijnego projektu pt. „Produkt muzealny w wybranych miastach świata – promocja szlaków muzealnych w Europie”. Na trasie szlaku jest osiem miejsc, z których siedem znajduje się w Krakowie, a jedno w leżącej nieopodal Wieliczce. Autorzy szlaku zachęcają do odwiedzenia muzeów, których zbiory z jednej strony nawiązują do tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, czyli najstarszej polskiej uczelni, a z drugiej wiążą się z naukami przyrodniczymi, techniką, postaciami słynnych badaczy i uczonych, ukazują rozwój miasta i (nie tylko lokalnych) społeczności.

Pierwszym miejscem na szlaku jest Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego leżące nieopodal Rynku Głównego, przy ul. Jagiellońskiej 15. Zawiera ono największą i najcenniejszą w Polsce kolekcję historycznych instrumentów naukowych, pośród których warto wymienić chociażby przyrządy, którymi przy obserwacjach nieba posługiwał się jeden z najwybitniejszych studentów tej uczelni, Mikołaj Kopernik, oraz datowane na 1054 rok astrolabium i pochodzący z XVI wieku Globus Jagielloński.

Miłośnikom nauki, zafascynowanych postacią Mikołaja Kopernika, warto polecić jeszcze dwa nienależące co prawda do szlaku, ale także ciekawe miejsca. Pierwszym z nich jest Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego (w dawnym forcie Skała) organizujące cykliczne spotkania pt. „Wieczory z gwiazdami”, o których informacje znaleźć można na stronie Obserwatorium. Drugie, to Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, w ramach którego organizowane są m.in. otwarte wykłady z cyklu „Granice nauki: De Revolutionibus” odbywające się w De Revolutionibus Books & Cafe przy ul. Brackiej 14.

Kolejne miejsce warte odwiedzenia to Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mieści się ono w jednej z piękniejszych zabytkowych kamienic przy ul. Floriańskiej 25. Można zobaczyć tutaj między innymi, jak wyglądała XVIII-wieczna apteka, z czego robione były lekarstwa, co to jest alembik i jakiej aparatury używano do wytwarzania medykamentów.

Na szlaku znalazło się także miejsce ważne dla wszystkich interesujących się sztuką robienia zdjęć. Nieopodal Parku Krakowskiego i pl. Inwalidów, przy  ul. Józefitów 16, znajduje się Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego. Znaleźć tu można nie tylko bogatą kolekcję dawnych zdjęć, ale także dowiedzieć się, co to jest dagerotyp i jak wyglądały pierwsze aparaty fotograficzne.

Bogatą kolekcję zdjęć dawnych mieszkańców Polski (i nie tylko) zawiera także Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie. Znajduje się ono na krakowskim Kazimierzu, w budynku dawnego ratusza miasta Kazimierza, przy Pl. Wolnica 1. Muzeum to ma już ponad 100-letnią tradycję, w tym czasie udało się tu zgromadzić ponad 80 tysięcy eksponatów, przede wszystkim fotografii i dokumentów ukazujących dawne obyczaje i tradycje ludowe w dawnej Polsce. W kolekcji znalazły się także przedmioty przywiezione przez badaczy i podróżników z innych zakątków Europy i świata. Oprócz wystawy stałej w dawnym ratuszu, muzeum organizuje rozmaite wystawy czasowe w tzw. Domu Esterki przy ul. Krakowskiej 46.

Także na Kazimierzu, przy ul. św. Wawrzyńca 15, w budynkach ponad 100-letniej zajezdni tramwajowej mieści się Muzeum Inżynierii Miejskiej stanowiące doskonałe miejsce dla fascynatów zabytków technicznych, technologicznych, przemysłowych i inżynierii miejskiej. To jedno z młodszych muzeów krakowskich poprzez swoją kolekcję pokazuje historię komunikacji zbiorowej w Krakowie, dzieje polskiej motoryzacji, inżynierii miejskiej, techniki odtwarzania dźwięku i obrazu oraz rzemiosło i przemysł. Wystawa ma charakter interaktywny i poprzez proste doświadczenia z zakresu nauk przyrodniczo-fizycznych pozwala zdobyć wiedzę o właściwościach magnesu, budowie mostów albo o ekologicznych sposobach wytwarzania energii elektrycznej. W obręb muzeum oprócz terenów dawnej zajezdni tramwajowej wchodzi także Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema zlokalizowany na terenie Parku Lotników Polskich, przy al. Pokoju 68.

Przejeżdżając krakowskimi Alejami Trzech Wieszczów nie sposób przeoczyć głównego gmachu Akademii Górniczo-Hutniczej z posągiem św. Barbary na szczycie. Warto, minąwszy posągi górnika i hutnika, wejść do wnętrza gmachu i odwiedzić mieszczące się tutaj Muzeum Geologiczne Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. W korytarzach i krużgankach, na trzech kondygnacjach budynku zgromadzono tutaj w ponad 200 gablotach kilka tysięcy eksponatów składających się na jedną z największych ekspozycji geologicznych w Polsce, prezentującą rozmaite minerały i skamieniałości mieniące się feerią kształtów i barw.

Ostatnim krakowskim miejscem wchodzących w skład szlaku wiedzy i nauki jest Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego (ul. Kopernika 27). Położony nieopodal Ronda Mogilskiego ogród stanowi enklawę zieleni i przyrody i jest najstarszym obiektem tego typu w Polsce. Na obszarze 10 hektarów zgromadzono ponad 5 tysięcy rozmaitych gatunków roślin. Na uwagę zasługuje tutejsza palmiarnia i największa w Polsce kolekcja storczyków. Zobaczyć tutaj można także tropikalne rośliny użytkowe, takie jak kakaowiec, kawa, herbata czy imbir. W obrębie ogrodu działa muzeum botaniczne oraz stacja meteorologiczna. Jako ciekawostkę trzeba dodać, że w budynku muzeum mieściło się niegdyś obserwatorium astronomiczne (działające do II połowy XX wieku), po którym pozostały kopuły oraz niewielka ekspozycja z lunetą w jednej z nich.

Warto wybrać się także poza Kraków, by w pobliskiej Wieliczce odwiedzić Muzeum Żup Krakowskich. Tutejsza kopalnia soli to jedno z największych górniczych muzeów w Europie, wpisane w 1978 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wchodzący w skład muzeum Zamek Żupny, będący dawną siedzibą zarządców kopalni, to najstarszy obiekt na powierzchni związany z górniczą i solną historią Wieliczki.

Wszystkie muzea znajdujące się na krakowskim szlaku nauki i wiedzy dają zwiedzającym możliwość zdobywania wiedzy i zabawy równocześnie. Przybliżają one zagadnienia związane ze światem przyrody, techniki, farmacji, życia społecznego itp. Ich odwiedzanie dostarcza niezapomnianych wrażeń, a będąc wyprawą w przeszłość, daje także możliwość lepszego poznania teraźniejszości, rozwijania zainteresowań, odkrywania kolejnych fragmentów, tajemnic i zagadek otaczającego nas (wszech)świata. Wędrowanie do kolejnych miejsc może stać się inspiracją do dalszych poszukiwań, być zachętą do zadawania kolejnych pytań światu i sobie.

]]>