Mat. organizatora

Piąta edycja Weekendu Architektury stanie się okazją do dyskusji o przyszłości miast, transformacjom ich tradycyjnych funkcji, odważnym i nowoczesnym koncepcjom planowania, rozwoju przestrzennego, w tym większej koncentracji na uwzględnianiu w projektowaniu architektury roli jednostki – człowieka i jego dynamicznie zmieniających się potrzeb.
Zaczątkiem do dyskusji będą m.in. prezentacje architektów i urbanistów dotyczące obecnie realizowanych oraz planowanych projektów architektonicznych na terenie Gdyni, Gdańska, a także na terenie Polski. Ważnym tematem prezentacji będą także prezentowane filmy połączone z otwartą dyskusją oraz otwarte spacery trasami Gdyńskiego Szlaku Modernizmu, architektury soc, architektury współczesnej.

(Źródło: materiały organizatora)

Podczas Weekendu Architektury odbędą się:

• Archi prelekcje (3 dni) – program trzydniowych prelekcji o zróżnicowanej tematyce, w tym z udziałem wybitnych polskich architektów,
• Archi Spacery (4 dni) – bogaty program bezpłatnych, otwartych spacerów trasami modernistycznej Gdyni oraz architektury współczesnej,
• Archi Film (4 dni) – blok kina dokumentalnego (architektura, miasto),
• Archi Foto dzień – program dla pasjonatów fotografowania architektury,
• Gdyński Apartament Przyszłości – konkurs kreatywny dla projektantów i architektów,
• Warsztaty architektoniczne dla dzieci,
• Archi Wystawy – architekturze modernizmu Gdynia – Europa, Architektura współczesna.

Stworzenie wioski tematycznej to jeden ze sposobów, by oferta oparta na walorach kulturowo-przyrodniczych miejscowości była niepowtarzalna, intrygująca i zauważalna.

To, co najistotniejsze w idei tworzenia miejscowości tematycznych z marketingowego punktu widzenia, to wybór tematu, który będzie identyfikował dany ośrodek. Motyw wiodący przeważnie jest tworzony w oparciu o zasoby wsi (nie jest sztucznie kreowany) i odwołuje się do historii, krajobrazu, architektury, a czasem nawet do nazwy miejscowości.

Obok aspektów ekonomicznych i turystycznych, przy tworzeniu wiosek tematycznych niezwykle ważny jest aspekt społeczny.

Wieś tematyczna jest wsią, której mieszkańcy, a przynajmniej niektórzy z nich, mają wspólny pomysł na rozwój. Wokół tego pomysłu powstają zespołowe i indywidualne sposoby na działanie i niekiedy również na zarabianie. W grupie raźniej i łatwiej jest pokonywać problemy, decydować się na nowe i nieznane. Tworzenie wioski tematycznej nie zawsze wynika z potrzeb ekonomicznych. Często impulsem do jej powstania jest chęć ożywienia życia społecznego i kulturalnego wsi.

(Źródło: W. Idziak, Idea Wiosek Tematycznych)

Niestety, nie każdy projekt stworzenia miejscowości tematycznej odnosi sukces. Część pomysłów nie przechodzi weryfikacji, często pojawia się znużenie, zniechęcenie, zbyt duże oczekiwania i zbyt małe efekty.

Ważne jest, aby projekt wioski tematycznej służył zarówno mieszkańcom, którzy identyfikują się z jej tematem, jak i turystom, którzy zechcą z jej oferty skorzystać.

Poniżej przedstawiamy zestawienie wiosek tematycznych (wraz z odnośnikami do ich oficjalnych stron internetowych) w podziale na województwa.
Zapraszamy też do zapoznania się z serwisami zajmującymi się tym tematem oraz bibliografią dostępną w Internecie.

WIOSKI TEMATYCZNE

WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

• Głogoczów – Wieś jak Dzwon. Twój przystanek w podróży
• Bolęcin – Wioska pod Skałą
• Dulowa – Zaginiona Wioska
• Gwoździec – Wioska pod Kobiecą Ręką
• Kostrze-Sadek – Kraina pod Zielonym Wielorybem
• Ruda Kameralna – Wioska Pozytywnie Zakręcona
• Zagórze – Wioska u Źródła</li>
• Jastrzębia – Wioska Trzech Wionków
• Stronie – Wioska Rzemiosł i Umiejętności
• Łazy – Wioska Dobrej Pogody
• Siedlec – Akademia Krakowiaka
• Raba Wyżna – Wioska Pachnąca Truskawką
• Spytkowice – Podhalańskie Gazdowanie

WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

• Maciejów – Miodowa Kraina
• Markotów Duży – Wieś Motyli
• Chudoba – Wioska Dekarzy
• Borkowice – Drewno Naszym Bogactwem

WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

• Adamkowo – Ptasia Wioska
• Jabłonka – Wioska Jabłoni
• Jania Góra – Wioska Chlebowa
• Krzywogoniec – Wioska Grzybowa
• Macikowo – Wieś Maciejowej Duszy
• Nowy Sumin – Borowiacka Wioska
• Piła-Młyn – Górnicza Wioska
• Podzamek Golubski – Wioska Orzechowa
• Węgiersk – Wioska Owocowa
• Wielki Mędromierz – Wioska Miodowa
• Wylatowo – tematyka związana z zagadnieniami dotyczącymi UFO
• Wysoka – Wioska Cisowa
• Żalno – Wioska Kwiatowa
• Chrystkowo – Nadwiślańska Wieś Mennonicka

WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

• Stara Wieś – Wioska Karate „Dojo – Stara Wieś”
• Domaniew – Wioska Artystyczna

WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

• Bałtów – główną atrakcją Bałtowa jest park dinozaurów oraz szlaki tematyczne
• Huta Szklana – Kraina Legend Świętokrzyskich

WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

• Ruda – Wioska Chleba z Przygodą, Kraina Mlekiem i Miodem Płynąca
• Krypno Kościelne – Przysiółek Pacowa Chata
• Góra – Rybia Góra
• Czarna Wieś Kościelna – Wieś Ducha Puszczy
• Obrubniki – Kraina Słowian
• Janowszczyzna koło Sokółki – Wieś z Tradycjami
• Dzięciołówka koło Korycina – Wioska Tematyczna Truskawkowa
• Wiżajny – Biegun Zimna i Sera
• Czarna Wieś Kościelna – Wieś Ducha Puszczy
• Morusy – Wieś Włodzimierza Puchalskiego

WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

• Karwno – Wioska Fantazji
• Gogolewko – Słonecznikowa Wieś

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

• Kuńkowce – Żyjąca Wioska Fantasy

WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

• Suchacz – Wioska Kaperska
• Kadyny – Wioska Cesarska
• Aniołowo – Wioska Aniołów
• Kamionek Wielki – Wioska Ryb i Szuwarów
• Frombork – Gród Kopernika
• Łęcze – Wioska Wiatru i Podcieni
• Narusa – Osada pod Kapeluszem
• Jędrychowo – Wioska Jak u Babci
• Pogrodzie – Wioska Dzieci
• Wielkie Wierzno – Wioska Rodzinna
• Mostkowo – Kraina Wyobraźni 
• Stare Jabłonki – Wioska Jabłkowych Smaków
• Łukta – Wioska Lipowych Skrzatów
• Idzbark – Wioska Pana Twardowskiego 

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

• Dąbrowa – Wioska Zdrowego Życia
• Iwięcino – Wioska Końca Świata
• Paproty – Wioska Labiryntów i Źródeł
• Podgórki – Wioska Baśni i Zabawy – tematyka związana z bajkami i rowerami
• Sierakowo Sławieńskie – Wioska Hobbitów
• Brzózki – Wioska Dobrej Energii

WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

• Hołowno – Kraina Rumianku
• Zeszczynka – Wieś Mleczna
• Wojciechów – Wioska Kowalstwa
• Masłomęcz – Wioska Gotów
• Pszczela Wola – Wieś Pszczelarska
• Łążek Garncarski – Wieś Garncarska
• Studzianka – Wieś Tatarska 
  

WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

• Chocianów – Wrzosowa Kraina
• Dziewiętlin – Wioska Zmysłów
• Kolęda – Wioska Dobrych Życzeń
• Lędzina – Wioska Smaków i Rzemiosł
• Przygodziczki – Wioska Przygody

PORTALE:

• Aktywna Wieś – wioski województwa kujawsko-pomorskiego
• Wioski Tematyczne
• Wioski Tematyczne – wioski województwa zachodniopomorskiego
• Miejscowości Tematyczne – wioski tematyczne województwa małopolskiego (Fundacja Biuro Inicjatyw Społecznych)
• Miejsca z charakterem – miejscowości tematyczne w Małopolsce (Fundacja Biuro Inicjatyw Społecznych)
• Podlaskie Wioski Tematyczne (Forum Inicjatyw Rozwojowych)
• Wrzosowa Kraina – województwo dolnośląskie (LGD Wrzosowa Kraina)
• Miejsca z duszą – miejscowości tematyczne Warmii i Mazur
• Dolina Baryczy. Wioski z pomysłem
• Wioski tematyczne – województwo małopolskie (Nadwiślańska Grupa Działania E. O. CENOMA)
• Wioski tematyczne – województwo warmińsko-mazurskie (Fundacja Rozwoju Regionu Łukta)
• Wsie tematyczne Doliny Stobrawy
• Wsie tematyczne w województwie lubelskim

BIBLIOGRAFIA:

• A. Łebek-Obrycka, J. Prokopowicz (red.) Miejscowość tematyczna. Pomysł na lokalną aktywność i pracę, ESWIP, Elbląg 2011
• M. Idziak, Wioski tematyczne w Polsce w latach od 1997 do 2013
• W. Idziak, Wioski tematyczne
• W. Idziak, Wymyślić wieś od nowa. Wioski tematyczne
  rozdz. I, rozdz. II, rozdz. II a, rozdz. III, rozdz. III a, rozdz. IV, rozdz. V, rozdz. VI, rozdz. VII
• B. Głuszak (red.), Tam, gdzie miejsca mają duszę. Model tworzenia miejscowści tematycznych, ESWIP 2012
• M. Idziak, Rewitalizacja obiektów porolniczych na przykładzie zachodniopomorskich wsi tematycznych
• P. Idziak, Antropologia stosowana i badanie w działaniu. Założenia metodologiczne procesu badawczego realizowanego na potrzeby projektu tworzenia wsi tematycznych
• G. Czapiewska, Wioski tematyczne sposobem na aktywizację gospodarczą i społeczną regionu
• S. Wacięga, Przedsiębiorczość obywatelska w działalności wioski tematycznej

Artykuły, powstały w oparciu o informacje udostępnione w Internecie.

Autorkami tekstów są e-wolontariuszki Małopolskiego Instytutu Kultury.

W tym miesiącu prezentujemy:

• Szlak Dworów i Pałaców Północnych Kaszub
• Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku
• Łódź Bajkowa
• Garncarski Szlak w woj. podkarpackim.

Rekowo Górne, fot. Marek & Ewa Wojciechowscy (Wikipedia)

Cmentarz żydowski w Białymstoku na ulicy Wschodniej, fot. Neonkowy (Wikipedia)

Pomnik Trzech Misiów w Łodzi, fot. Zorro2212 (Wikipedia),

• Szlaku Cystersów,
• Szlaku Chasydzkim (województwa podkarpackie i lubelskie),
• Szlaku Architektury Drewnianej (województwo małopolskie),
• Szlaku Twierdz Nadwiślańskich (wzdłuż Wisły od Krakowa do Gdańska),
• Trasie winno-miodowej (okolice Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego),
• Szlaku św. Jakuba,
• Szlaku pomników techniki (okolice Starachowic),
• Szlaku krzyżowców (od Krosna Odrzańskiego do Malborka),
• Szlaku „Rowerem po ścianie” (szlak rowerowy lub samochodowy prowadzący wzdłuż wschodniej granicy Polski).

Zamek w Malborku, fot. Jan Jerszyński (Wikipedia)

W ostatnim numerze tygodnika można przeczytać o propozycji podróży śladem zamków krzyżackich. Autor zachęca do odwiedzenia zamków lub pozostałości po krzyżackich siedzibach m. in. w Lęborku, Bytowie i Człuchowie, Bobrownikach, Chełmnie, Świeciu, Brodnicy czy Gniewie.

Opisowi szlaku, który zlokalizowany jest na terenie województwa pomorskiego i warmińsko-mazurskiego towarzyszy praktyczny przewodnik zawierający informacje o adresach, cenach wstępu do polecanych zabytków.