Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski to platforma informacyjno-promocyjna poświęcona turystyce kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków kulturowych, czyli tematycznych tras zwiedzania.

Szlaki Małopolski skierowane są zarówno do turystów, jak i do operatorów szlaków kulturowych. Informacje zamieszczone w serwisie opracowywane są na podstawie materiałów udostępnionych przez operatorów poszczególnych szlaków w Internecie, MIK nie koordynuje żadnego ze szlaków.

Szlak Zbójników Karpackich

Obiekty:
  • Żywiec - Muzeum Komorowskich z izbą zbójnickich tortur
  • Żywiec - pałac Habsburgów
  • Żywiec - Rynek
  • Żywiec - dzielnia Rudza
  • Żywiec - plac Targowica
  • Żywiec - Góra Grojec
  • Żywiec - Góra Burgałowska
  • Żywiec - Izba Regionalna Jacentego Ignatowicza w dworku Kępińskich
  • Babia Góra
  • Jeleśnica - Stara Karczma
  • Koszarawa - zbójnicka kapliczka
  • Nieledwia - zbójnicki obelisk
  • Góra Pilsko
  • Zawoja - zbójnicka kapliczka
  • Zakopane - Muzeum Tatrzańskie dr Tytusa Chałubińskiego
  • Zakopane - pomnik Sabały
  • Zakopane - chałupa Gąsieniców Sobczaków
  • Zakopane - Chramcówki
  • Zakopane - Droga pod Reglami
  • Chochołów - Muzeum Powstania Chochołowskiego
  • Witów - leśniczówka
  • Czarny Dunajec
  • Biały Dunajec
  • Szczyt Mnich (koło Morskiego Oka)
  • Białka Tatrzańska
  • Murzasichle
  • Dolina Chochołowska
  • Dolina Kościeliska
  • Dolina Gąsienicowa
  • Szpiglasowa Przełęcz
  • Przełęcz Iwanicka
  • Kozia Przełęcz
  • Lanckorona - ruiny zamku na Górze Lanckorońskiej
  • Sidzina - Skansen Kultury Ludowej
  • Zagórze - Mysiorowa Jama
  • Mogielnica
  • Kasina Wielka
  • Mszana Dolna
  • Dobra
  • Łysa Góra (koło Nowego Targu)
  • Nowy Targ - kościół pw. św. Anny
  • Nowy Targ - pomnik Władysława Orkana
  • Ciche Wielkie
  • Niedźwiedź - pomnik Władysława Orkana
  • Szczyt Maciejowa
  • Krynica-Zdrój - Góra Parkowa
  • Jaszczurowa
  • Sucha Beskidzka - zamek renesansowy Kasper Suski
  • Niedzica - zamek Dunajec
  • Czorsztyn - zamek
  • Tropsztyn - zamek
  • Tropsztyn - zbójecka warownia
  • Smerek
  • Barwałd Dolny
  • Barwałd Górny
więcej


ostatnia aktualizacja: 14 luty, 2013

Projekt Szlak Zbójników Karpackich

Szlak Zbójników Karpackich to projekt związany z dziedzictwem kulturowym i duchowym Karpat (sztuką i rękodziełem, rzemiosłem, ginącymi zawodami, produktami regionalnymi i kuchnią regionalną). Bazuje na historii i etnografii regionu karpackiego.

Główne cele projektu

  • Połączenie wszystkich inicjatyw kulturalnych i turystycznych w Karpatach, których tematem jest legenda i romantyczny mit karpackiego zbójnictwa. Postać zbójnika karpackiego ma połączyć kilka krajów, w których zbójnicy grasowali przez kilka stuleci.
  • Udokumentowanie i dokładne zbadanie miejsc związanych ze zbójnikami w regionie karpackim.
  • Wzmocnienie poczucia tożsamości regionalnej wśród mieszkańców Karpat oraz połączenie wszystkich inicjatyw kulturalnych i turystycznych, których tematem jest legenda i romantyczny mit karpackiego zbójnictwa.

Dlaczego zbójnik?

W pierwszych dziesięcioleciach XX wieku zbójnik stał się znakiem towarowym góralszczyzny. Był ideą, można było obsadzać go w różnych rolach: turystycznej atrakcji zabawiającej przyjezdnych, lokalnego góralskiego bohatera pilnującego, aby nie zaginęła gwara i obyczaj przodków, chłopskiego radykała wałczącego o równość i wolność, wreszcie patrioty łączącego swą góralskość ze świadomie przeżywaną polskością. Zbójnika można sprzedać w każdej formie. Jest to postać nośna, medialna, to niewyczerpane źródło inspiracji, na którym może zarobić całe obecne karpackie plemię. Prawdziwym skarbem zbójnika nie były zrabowane węgierskim kupcom srebrne krajcary, ale wolność i poczucie niezależności.

Zbójnictwo ludowe to bardzo chwytliwy medialnie wyróżnik Polski, jak i całych Karpat, na tle innych krajów i regionów, który powinien być wykorzystany w promocji Polski na arenie międzynarodowej przez Polską Organizację Turystyki oraz narodowe organizacje turystyczne krajów, przez które Szlak Zbójników Karpackich przechodzi.

W trakcie wytyczania Zbójnickiego Szlaku zauważono, że ludzie uwielbiają identyfikować się z bohaterem książkowym czy filmowym, który ma odwagę przeciwstawić się niesprawiedliwemu systemowi, jest ścigany, ale umiejętnie wymyka się obławie. Dlatego temat zbójnictwa jest wciąż pociągający. Takim pozytywnym bohaterem jest m.in. Janosik, który stał się synonimem odwagi, sprytu oraz inteligencji.

Janosik był buntownikiem przestrzegającym zbójnickich reguł, temperamentnym indywidualistą, łamiącym konwenanse. Janosikiem targały różne namiętności. Nad życiem zbójnika częstokroć unosiła się śmieć. To wzbudza w ludzi dziwną ekscytację i poruszenie. Te wszystkie cechy zbójnickiego charakteru powodują, że temat zbójnictwa jest bardzo żywym, dynamicznym, intrygującym i nieodgadnionym tematem.

Zjawisko zbójnictwa, choć już znacznie odległe w czasie, nadal fascynuje historyków, folklorystów, etnografów, literaturoznawców i językoznawców, zachęca do badań. Wciąż też pojawiają się nieznane dotąd źródła informacji, mogące rzucić nowe światło na to zagadnienie. Jest to temat bardzo wdzięczny i medialny.

Szlak Zbójników Karpackich

Szlak Zbójników Karpackich to szlak międzynarodowy (szlak będzie miał charakter międzynarodowy poprzez połączenie i opisanie wspólnych dla karpackich regionów atrakcji), transgraniczny, transkarpacki szlak dziedzictwa historyczno-kulturowego Karpat, tematyczny, pieszo-samochodowy (dopuszcza się rozbudowanie szlaku o pętle rowerowe i konne) szlak turystyczny obejmujący obiekty antropogeniczne oraz przyrodnicze posiadające związek z tradycją zbójnicką, opryszkowską i hajdamacką sześciu krajów (Polska, Słowacja, Czechy, Ukraina, Rumunia, Węgry).

Szlak można rozszerzyć o następujące kraje: Mołdawię, Chorwację, Czarnogórę, Bułgarię i Grecję. Prace nad budową i oznakowaniem szlaku zostaną podzielone na kilka etapów. Podstawową trasą będzie trasa samochodowa. Uzupełniające byłyby trasy piesze, rowerowe i konne – podzielone na kilkadziesiąt zbójeckich pętli, wybranych jako stosunkowo najbardziej dostępne dla przeciętnego, niewyczynowego piechura czy rowerzysty. Od głównego szlaku będą poprowadzone odcinki łącznikowe do atrakcji kulturowych i przyrodniczych znajdujących się w pobliżu.

Szlak Zbójników Karpackich jest na razie „wirtualnym szlakiem turystyczno-kulturowym”. Posiada stałą ofertę turystyczną jako trasa o oddzielnym temacie, posiada własne logo. Zawiera szczegółowy opis i przebieg szlaku oraz ofertę wycieczek i zbójnickich imprez integracyjnych.

Na Szlaku Zbójników Karpackich znajdują się m. in.:

  • miejsca ukrycia zbójnickich skarbów, (góry, dudławe buki, głazowiska, kapliczki,
    kościółki),
  • miejsca gdzie zbójnicy byli więzieni (zamki, kasztele, lochy),
  • zbójnickie twierdze,
  • miejsca, gdzie zbójnicy ukrywali się przed harnikami (jaskinie, wzniesienia, połoniny, szczeliny skalne),
  • miejsca zbójnickich straceń – kaźni zbójeckich (zamki, wzgórza, lochy, kazamaty, cmentarze),
  • miejscowości, w których najsłynniejsi harnasie się urodzili i wychowali,
  • miejsca sakralnych fundacji zbójnickich (drewniane lub kamienne kapliczki, kościółki).

Tekst opracował: Leszek Młodzianowski, Fundacja Zbójnicki Szlak
Materiały graficzne: Fundacja Zbójnicki Szlak

Karolina Fidyk Szlaki Małopolski
48 (12) 422 18 84 w. 33

Absolwentka etnologii i antropologii kulturowej, kulturoznawstwa ze specjalnością stosunki etniczne i migracje międzynarodowe, studiów podyplomowych: ekonomia społeczna oraz Akademii Dziedzictwa. W MIK koordynuje program Szlaki Małopolski oraz Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego.

Formularz kontaktowy
Wyslij ten post emailem

Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
ul. 28 lipca 1943 17c
30-233 Kraków
tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75

Kontakt do koordynatora

Newsletter

Partnerzy Szlaków Małopolski