Szlak Jana III Sobieskiego to projekt zakładający wielokierunkowe działania, mające służyć rozwojowi społeczno-gospodarczemu terenów wschodniej Polski (jego podstawą jest dziedzictwo króla Jana III Sobieskiego). Twórcom udało się stworzyć program, który promuje dziedzictwo króla Jana w ujęciu historycznym, kulturowym, edukacyjnym, turystycznym i przedsiębiorczym. Wszystkie działania mają na celu nie tylko przybliżenie spuścizny rodu Sobieskich, ale także (a może przede wszystkim) aktywizację społeczno-gospodarczą regionów wschodnich oraz uruchomienie współpracy, pomiędzy państwami, w których odnaleziono ślady obecności króla Jana.
Szlak Jana III Sobieskiego jest inicjatywą rozwijaną sukcesywnie od roku 2008, interdyscyplinarnym przedsięwzięciem realizowanym wspólnie przez samorządy, organizacje pozarządowe i biznes.
(Źródło: www.szlaksobieskiego.info)
Jednym z najważniejszych dla projektu przedsięwzięć było utworzenie realnego szlaku turystycznego, który wyznaczają konkretne miejsca w terenie. Przestrzennie szlak zarysowuje się pomiędzy ukraińskim Oleskiem a Wiedniem. Trasa przebiega przez tereny Ukrainy, dalej Polski, Słowacji, Czech i Węgier, a kończy się w Austrii.
Polskie miejscowości włączone do projektu, z województw lubelskiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego, razem stanowią podregion całości transgranicznego szlaku. Gminami partnerskimi są: Gorzków, Mełgiew, Piaski, Rybczewice, Spiczyn, Wólka. Program realizowany w Polsce ma być rodzajem pilotażu dla pozostałych krajów europejskich.
Warto przyjrzeć się bliżej postaci Jana III Sobieskiego. W osobie króla Jana, Polska miała dobrego władcę, wspaniałego dowódcę i mecenasa sztuki w jednej osobie. Król wierny Bogu i Ojczyźnie zasłużył na pamięć swoich rodaków. Podpowiedź, dlaczego warto wyruszyć szlakiem króla Jana, daje kilkuminutowy film promocyjny, umieszczony na stronie projektu. Padają tam słowa: „To lekcja nieco zapomnianej historii polskiej potęgi. Historii, którą warto odkryć na nowo”.
Trasa dziedzictwa Jana III Sobieskiego na terenie Polski:
- Podróż rozpoczyna się w Częstoborowicach, tam znajduje się obraz Matki Boskiej, należący niegdyś do Jana III Sobieskiego. Ten ważny wizerunek Marii, pochodzący z kaplicy dworskiej posiadłości Sobieskich w Pilaszowicach, towarzyszył królowi pod Wiedniem.
- Gorzków, oddalony niecałe 15 km od Lublina. Miejscowość ta w połowie XVII w. przeszła na własność Jakuba Sobieskiego – ojca króla Jana. Z rąk króla Gorzków otrzymał prawa miejskie. Także z inspiracji króla miasteczko urządzono według klasycystycznego układu urbanistycznego. Zasługą Sobieskiego było również nadanie miastu przywileju urządzania jarmarków, wzbogacenie biblioteki przykościelnej oraz wyposażenie szpitala dla ubogich.
- Krzesimów, w którym król Jan często gościł, odwiedzając przyjaciół. To właśnie we dworze rodziny Suchodolskich wojska królewskie przygotowywały się do wyprawy na Czambuły Tatarskie.
- Kolejnym punktem trasy jest Turka, gdzie znajdował się obóz wojskowy króla. Tam żołnierze gotowali się na bitwę z Turkami.
- Jakubowice Murowane i tamtejszy zamek (należał on niegdyś do syna króla – Jakuba, dzisiaj jest posiadłością prywatną).
- 15 km od Jakubowic ruiny zamku w Zawieprzycach. W czasach swojej świetności zamek należał do przyjaciela Sobieskiego – Anastazego Miałczyńskiego. Król często gościł w posiadłości przyjaciela. Po wiktorii wiedeńskiej w komnatach tego zamku odbyła się wielka, sarmacka uczta na cześć króla Jana.
- Na koniec Jadwisin, ulubione miejsce polowań Sobieskiego. Według legendy, znajduje się tam „stół królewski”, czyli miejsce pod wielkim drzewem, które król Jan upodobał sobie na odpoczynek w trakcie polowań.
(Źródło: www.szlaksobieskiego.info)
Publikacje na temat szlaku oraz szczegóły dotyczące programu:
- Na szlacheckim szlaku rodu Sobieskich
- Praca zbiorowa zespołu think-tank „Szlaku Jana III Sobieskiego”
- Wirtualna trasa Jana III Sobieskiego (informacje o projekcie, gra internetowa)
- folder informacyjny o Szlaku Jana III Sobieskiego