Szlak Historycznych Parków i Ogrodów Borów Dolnośląskich to samochodowy lub rowerowy szlak turystyczny znajdujący się w południowo-zachodniej części Polski, w województwie dolnośląskim. Szlak ten wchodzi w skład Dolnośląskich Szlaków Kulturowych, powstałych z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Celem szlaku jest zaprezentowanie dziedzictwa kulturowego tego regionu w formie tematycznej trasy zwiedzania. Szlak ten pozwala zapoznać się z prawdziwymi perełkami architektonicznymi otoczonymi pięknymi parkami i ogrodami.
Szlak ten stanowi odzwierciedlenie koncepcji „miast-ogrodów”, mającej na celu takie zagospodarowanie przestrzenne krajobrazu, aby przyroda komponowała się z zabudową architektoniczną i jak najpełniej służyła człowiekowi.
Prawie 200 km wyznaczonego szlaku, podzielonego na trzy odcinki, które można łączyć według własnych potrzeb i predyspozycji, pozwala na zapoznanie się ze szczególnymi walorami turystycznymi i kulturowymi południowych obrzeży Borów Dolnośląskich.
Przebieg szlaku:
Odcinek I
Szlak warto rozpocząć od małej wsi Kostrzyna w gminie Zgorzelec, gdzie na uwagę zasługuje barokowy pałac, który powstał prawdopodobnie w miejscu starszego dworu. Pałac ten wzniesiony został w latach 1756-1757. Herby inicjatorów budowy, tj. Christopha Ernsta i Eleonory von Uechritz, znajdują się na portalu północnej fasady pałacu.
Kolejny punkt na szlaku stanowi monumentalny barokowy pałac znajdujący się na wyspie otoczonej fosą we wsi Radomierzyce.
Odcinek II
W Zgorzelcu znajduje się zespół parków miejskich powstałych na przełomie XIX i XX w., w jego skład wchodzi Park Miejski im. J. Błachańca, Park Nadnyski oraz Skwer ks. J. Popiełuszki.
Kolejną atrakcję turystyczną oferuje wieś Łagów – renesansowy dwór powstały pod koniec XVI w., otoczony parkiem krajobrazowym zachowującym oryginalne założenia parkowe.
Niewielki, lecz jakże urokliwy, klasycystyczny dwór znajduje się we wsi Gronów, prowadzi do niego aleja dębowa z początku XIX w.
Również zespół dworski w Lasowie jest punktem na trasie omawianego szlaku, znajduje się tam renesansowy pałac otoczony niewielkim parkiem.
Szlak obejmuje również parki miejskie, na przykład w Pieńsku, gdzie w miejscu dawnego wyrobiska odkrywkowego powstał park na planie trapezu.
Ciekawą i zawiłą historię można poznać dzięki zwiedzaniu zespołu pałacowego w Kliczkowie, który stanowi obecnie jeden z najlepiej utrzymanych śląskich pałaców, obejmujący również zaplecze gospodarcze tej rezydencji (zabudowania folwarczne) oraz park.
Odcinek III
Na uznanie zasługują parki w Bolesławcu, które stanowią przykład licznych przemian na przestrzeni wieków, kiedy to średniowieczne mury miejskie były zastępowane promenadami i obszarami zielonymi wraz z licznymi pomnikami otaczającymi centrum miasta.
Kolejny punkt na omawianym szlaku stanowi zespół pałacowy w Tomaszowie Bolesławickim. Oprócz dworu i pałacu obejmuje on również liczne budynki gospodarcze.
Ruiny pałacu w Modli to zaledwie echo dawnej świetności renesansowego dworu z 2. połowy XVI w. otoczonego fosą, jednak warto spojrzeć na nie jako świadectwo minionego czasu.
W Chocianowie, w miejscu dawnego zamku, powstał park pałacowy, który od XV w. był systematycznie rozbudowywany przez kolejnych właścicieli. Znacznemu zniszczeniu uległ w 1945 r., jednak po kilku latach podjęto się jego renowacji. Miejsce to stanowi ważny przykład idei projektowania rezydencji z ogrodem. Na uznanie zasługuje również neorenesansowy pałac w Niedźwiedzicach powstały w 1866 r., charakteryzujący się bogactwem detali architektonicznych.
W Miłoradzicach w latach 40. XIX w. powstał park krajobrazowy na planie trapezu, w przeważającej części otoczony szpalerem drzew.
Punkty informacji turystycznej w poszczególnych miejscowościach:
- Kostrzyna, Zgorzelec, Łagów, Gronów, Lasów: Punkt Informacji Turystycznej w Zgorzelcu, ul. Wrocławska 4, 59-900 Zgorzelec, tel. 75 771-36-95, przewodnik 667-712-365, www.it.zgorzelec.pl
- Pieńsk: Stowarzyszenie Promocji Kultury Ziemi Pieńskiej, ul. Świerczewskiego 23, 59-930 Pieńsk, po. Box. 63, e-mail: spkzp@vp.pl
- Kliczków: Zamek Kliczków. Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe, Kliczków 8, 59-724 Osiecznica, tel. 75 73-40-700 do 70, e-mail:zamek@kliczkow.com.pl
- Bolesławiec, Tomaszów Bolesławicki: Punkt Informacji Turystycznej i Kulturalnej – Bolesławiecki Ośrodek Kultury – Międzynarodowe Centrum Ceramiki, pl. Piłsudskiego 1c, 59-700 Bolesławiec, tel. 75 645-32-90, 600-791-905, 600-791-910, , e-mail: pitik@bok.bolesławiec.pl
- Modła, Chocianów: Centrum Informacji Turystycznej w Polkowicach, „Aquapark” Polkowice, 59-100 Polkowice, ul. Młyńska 4, tel. 76 746-27-27, e-mail: cit@aquapark.com.pl
- Niedźwiedzice, Miłoradzice: Centrum Informacji Turystycznej OSIR, ul. Najświętszej Marii Panny 7, Legnica, tel. 76 723-38-01, e-mail: ci@osir.legnica.pl