Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski to platforma informacyjno-promocyjna poświęcona turystyce kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków kulturowych, czyli tematycznych tras zwiedzania.

Szlaki Małopolski skierowane są zarówno do turystów, jak i do operatorów szlaków kulturowych. Informacje zamieszczone w serwisie opracowywane są na podstawie materiałów udostępnionych przez operatorów poszczególnych szlaków w Internecie, MIK nie koordynuje żadnego ze szlaków.

Śladami nastolatki. Halina Nelken

Obiekty:
  • Kraków - Fabryka Emalia Oskara Schindlera
  • Kraków - ul. Traugutta (graniczna)
  • Kraków - skrzyżowanie ulic Traugutta i Dąbrówki
  • Kraków - ul. Lwowska
  • Kraków - ul. Janowa Wola
więcej


ostatnia aktualizacja: 28 październik, 2013

Spacer „Śladami nastolatki. Halina Nelken” został stworzony m.in. w oparciu o wspomnienia młodej żydowskiej dziewczyny, która w czasie II wojny światowej trafiła do getta wraz ze swoją rodziną. Była ona osobą pełną pasji, marzeń, wychowaną nie tylko w religii judaistycznej, ale i chrześcijańskiej. Uczestnik tej wędrówki przemierza ulice, które kiedyś częściowo wyznaczały granice strefy zamkniętej. Ponadto wykonując odpowiednie zadania, ma możliwość dokładnego poznania atmosfery tego miejsca z czasów II wojny światowej.

Spacer rozpoczyna się przy Fabryce Emalia Oskara Schindlera na ul. Lipowej 4. Kierując się w stronę nasypu kolejowego, należy dojść do przejścia podziemnego, które umożliwi wędrującemu wyjście na peron. To miejsce jest pewnego rodzaju przystankiem przed wejściem na właściwy teren getta. Widać stąd Wawel i dużą część Krakowa, której nie mogli zobaczyć mieszkańcy getta. Na ul. Traugutta (tzw. granicznej) przylegające do niej kamienice wyznaczały wówczas strefę zamkniętą. Kolejnym ważnym punktem jest skrzyżowanie tejże ulicy z ul. Dąbrówki. Tutaj można znaleźć miejsce, w którym kiedyś stał mur. Wykonane dotychczas zadania pomogą spacerującemu odnaleźć pierwszy dom Haliny Nelken, do którego przeprowadziła się z rodziną 20 marca 1941 roku. Mieszkanie składało się z dużego pokoju i kuchni z balkonem.

Kierując się dalej do ul. Lwowskiej, uczestnik natrafia na zachowany fragment muru getta. Okupant zbudował go, aby odseparować ludność żydowską od strony „aryjskiej”. Natomiast forma jego wykończenia tzw. macew, stosowana, jako element dekoracyjny nagrobków żydowskich, miała pozbawić mieszkających tam ludzi resztek nadziei na powrót do normalnego życia. Każde nielegalne pokonanie ogrodzenia było zagrożone karą śmierci.

Z kolei idąc dalej do ul. Janowa Wola, spacerujący natrafia na miejsce, w którym niegdyś stała jedna z czterech bram prowadzących do getta. W czasie okupacji można było przekroczyć ją jedynie za okazaniem specjalnej przepustki. Przejście to było pilnie strzeżone nie tylko w dzień, ale i w nocy.

Dalej na ul. Janowa Wola znajdował się drugi dom Haliny Nelken. Mieszkanie to, jak wspomina nasza bohaterka, było bardzo ciasne, ale przynajmniej zapewniło jej i jej bliskim odrobinę prywatności. Wówczas w getcie wprowadzono przepis dotyczący zakwaterowania. Na jedno okno w budynku przypadało czterech mieszkańców.

Podczas wysiedlenia czerwcowego w 1942 roku na ulicach getta okupanci w okrutny sposób zamordowali ok. 600 osób. Między nimi byli znani artyści Mordechaj Gebirtig i Abraham Neuman, których rozstrzelano naprzeciwko kamienicy Nelkenów. Świadkiem tego zdarzenia była matka Haliny, która zrelacjonowała następnie całe zajście córce.

Zapiski Haliny Nelken oraz zadania, które przygotowało Muzeum Historyczne Miasta Krakowa we współpracy z Małopolskim Instytutem Kultury, mają na celu przeniesienie uczestnika spaceru w lata okupacji i ucisku ludności żydowskiej. Stworzą one w wyobraźni odbiorcy obraz ówczesnego Podgórza, dzisiaj pięknego i atrakcyjnego turystycznie, wtedy zatłoczonego i wypełnionego cierpieniem.

wolontariuszka
Ksenia Bołd

Autorką tekstu jest wolontariuszka Małopolskiego Instytutu Kultury.

Formularz kontaktowy
Wyslij ten post emailem

Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
ul. 28 lipca 1943 17c
30-233 Kraków
tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75

Kontakt do koordynatora

Newsletter

Partnerzy Szlaków Małopolski