Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski

Szlaki Małopolski to platforma informacyjno-promocyjna poświęcona turystyce kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków kulturowych, czyli tematycznych tras zwiedzania.

Szlaki Małopolski skierowane są zarówno do turystów, jak i do operatorów szlaków kulturowych. Informacje zamieszczone w serwisie opracowywane są na podstawie materiałów udostępnionych przez operatorów poszczególnych szlaków w Internecie, MIK nie koordynuje żadnego ze szlaków.

Podkarpackie Szlaki Ikon

Obiekty:
  • Ulucz - cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego
  • Olchowce - cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego
  • Dąbrówka Sanocka - dawna cerkiew pw. św. Dymitra
  • Olchowa - dawna cerkiew
  • Trepcza - dawna cerkiew pw. Zaśnięcia NMP
  • Międzybrodzie - dawna cerkiew pw. Zaśnięcia NMP
  • Mrzygłód - cerkiew pw. Rozesłania Apostołów
  • Hłomcza - dawna cerkiew pw. Soboru Matki Boskiej
  • Łodzina - dawna cerkiew pw. Narodzenia NMP
  • Dobra Szlachecka - dawna cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża
  • Tyrawa Solna - dawna cerkiew pw. św. Jana Chrzciciela
  • Sanok - Muzeum Ikon
  • Sanok - cerkiew katedralna pw. Trójcy Świętej
  • Sanok - skansen
  • Wujskie - kościół parafialny pw. śś. Kosmy i Damiana
  • Siemuszowa - cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego
  • Witryłów - dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła
  • Lesko - Zamek Kmitów
  • Lesko - synagoga
  • Zagórz - cerkiew pw. św. Michała
  • Zagórz - ruiny klasztoru Karmelitów Bosych
  • Morochów - cerkiew prawosławna
  • Mokre - cerkiew greckokatolicka
  • Szczawne - cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Bożej
  • Rzepedź - cerkiew greckokatolicka
  • Komańcza - cerkiew prawosławna
  • Radoszyce - dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra
  • Smolnik - cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja
  • Majdan - stacja bieszczadzkiej kolejki wąskotorowej i izba muzealna
  • Cisna - galerie bieszczadzkich artystów
  • Kołonice - Rezerwat „Cisy na Górze Jawor”
  • Baligród - cerkiew greckokatolicka
  • Hoczew - prywatna galeria Zdzisława Pękalskiego
więcej


ostatnia aktualizacja: 6 maj, 2013

Podkarpackie Szlaki Ikon to inicjatywa Urzędu Miasta Sanoka, której celem jest propagowanie i prezentacja zanikającej kultury łemkowskiej i bojkowskiej na terenach Bieszczad i Beskidu Niskiego. W zamierzeniu organizatorów trasa ma promować i jednocześnie umożliwiać zetknięcie się z najciekawszymi przykładami architektury kościoła greckokatolickiego i prawosławnego ziemi sanockiej. Na początku powstał Szlak Ikon Doliny Sanu (na trasie Sanok – Ulucz), a później Podkarpacki Szlak Ikon zwiększył swój zakres o Dolinę Osławy i Osławicy (na trasie Sanok – Zagórz – Komańcza – granica polsko-słowacka).

Obiekty na Szlaku Ikon Doliny Sanu znajdują się w następujących miejscowościach: Sanok, Olchowce, Olchowa, Trepcza, Międzybrodzie, Mrzygłód, Hłomcza, Łodzina, Dobra Szlachecka, Ulucz, Tyrawa Solna, Siemuszowa, Dąbrówka Sanocka.

(Szlak Ikon Doliny Sanu)

Na Szlaku Ikon Doliny Sanu w promieniu 25 km od Sanoka zachowało się 14 zabytkowych cerkwi:

  • Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu jest uznawana przez historyków za najstarszą w Polsce. Obiekt powstał w 1510 r. Warta uwagi jest tutaj zachowana polichromia z XVII w. oraz ikonostas z 1682 r. Cerkiew dawniej wchodziła w skład zespołu klasztornego Bazylianów, a dziś jest filią Muzeum Budownictwa Ludowego.
  • Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Olchowcach została wzniesiona w 1844 r. W latach 1914-1918 cerkiew uległa uszkodzeniu, a od 1946 r. jest użytkowana jako kościół rzymskokatolicki. Zachowany we wnętrzu ikonostas jest obecnie rozczłonkowany. W 2000 r. dokonano zmiany polichromii.
  • Cerkiew z Graziowej powstała w 1731 r. Fundatorem cerkwi był Grigorij Kolosterski. Zachowała się tu polichromia z 1735 r. wykonana przez Stefana Paszeckiego. Po pracach konserwatorskich nad polichromią wnętrze kościoła otrzymało pełne wyposażenie wraz z zachowanym oryginalnym XVIII-wiecznym ikonostasem oraz bocznymi ołtarzami z tego samego okresu. (Na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku).
  • Zespół cerkiewny z Rosolina z XVIII w. składa się z cerkwi, dzwonnicy i kostnicy. Prace związane z konserwacją polichromii ukończono w 1961 r. Fundacja obiektu jest przez ludową tradycję przypisywana hrabiemu Laskowskiemu z Polany. Zachowały się tutaj ołtarze, obrazy, malowidła ścienne i rzeźbiarska grupa Ukrzyżowania. Na północnej ścianie cerkwi można dostrzec fragment polichromii o charakterze ludowym z przedstawieniem św. Floriana. (Na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku).
  • Cerkiew ze wsi Ropki koło Wysowej z 1801 r. stanowi charakterystyczny przykład architektury cerkiewnej zachodniej i częściowo środkowej Łemkowszczyzny. Wnętrze budynku zdobi XIX-wieczna polichromia wykonana przez Michała Zygmunta Bogdańskiego. Dominantę stanowi zachowany w całości ikonostas. (Na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku).
  • Dawna cerkiew w Dąbrówce Sanockiej pw. św. Dymitra (od 1969 r. parafia rzymskokatolicka) pierwotnie została wzniesiona przed 1573 rokiem z fundacji Andrzeja Kopystyńskiego. Obecny wygląd, z 1867 r., zawdzięcza Bazylemu Czamarnikowi i Waleremu Sławikowskiemu. W ołtarzu głównym znajduje się ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem z końca XIX w.
  • Dawna cerkiew w Olchowej – pierwsze wzmianki o istnieniu świątyni pochodzą z 1761 r. Obecna cerkiew wybudowana przez majstra z Wielopola pochodzi z ok. 1840 r. Jest opuszczona i częściowo zrujnowana.
  • Dawna cerkiew w Trepczy pw. Zaśnięcia NMP powstała w 1753 r. Obecna budowla została wzniesiona w 1807 r. Od 1946 r. jest kościołem rzymskokatolickim.
  • Dawna cerkiew w Międzybrodziu pw. Zaśnięcia NMP została wzniesiona w latach 1899-1900 z fundacji Aleksandra Wajcowicza.
  • Cerkiew pw. Rozesłania Apostołów w Mrzygłodzie po raz pierwszy była wzmiankowana w 1410 r. Kościół zniszczony przez Tatarów w 1624 r. był wielokrotnie odnawiany i przerabiany (w latach 1624, 1881, 1934 i 1965).
  • Dawna cerkiew w Hłomczy pw. Soboru Matki Boskiej została wzniesiona w 1859 r. na miejscu starszej.
  • Dawna cerkiew w Łodzinie pw. Narodzenia NMP powstała w 1743 r. Zachowany ikonostas pochodzi z 1875 r. Jest trójstrefowy z ikonami o charakterze ludowym. Można tu odnaleźć następujące przedstawienia: św. Mikołaj, Matka Boska w typie Hodegetrii, Chrystus Pantokrator, św. Anna Samotrzeć, św. Piotr i św. Paweł, Chrystus w świątyni, św. Anna i św. Zachariasz, prorocy Abdiasz i Melchizedech, dwunastu apostołów oraz Narodziny NMP.
  • Dawna cerkiew w Dobrej Szlacheckiej pw. Podwyższenia Krzyża (od 1946 r. kościół rzymskokatolicki). Pierwsze wzmianki o budowli pojawiają się w 1433 r. Obecny kościół pochodzi z 1879 r. Polichromia została wykonana w latach 1899-1904 przez Antoniego i Michała Bogdańskich przy udziale Mikołaja Demkowicza. Trójstrefowy ikonostas autorstwa Antoniego i Michała Bogdańskich powstał w latach 1899-1904.
  • Dawna cerkiew w Tyrawie Solnej pw. św. Jana Chrzciciela (dziś kościół rzymskokatolicki) pierwotnie była wzmiankowana w 1679 r. Obecną budowlę wzniesiono w 1837 r. z fundacji Jereja Mejckiego, parocha w Tyrawie Solnej.

Obiekty na Szlaku Ikon Doliny Osławy< znajdują się w następujących miejscowościach: Sanok, Olchowce, Dolina, Zagórz, Wielopole, Tarnawa Górna, Olchowa, Łukowe, Średnie Wielkie, Czaszyn, Kulaszne, Rzepedź, Turzańsk, Komańcza, Wisłok Wielki, Radoszyce, Smolnik, Szczawne, Mokre.

(Szlak Ikon Doliny Osławy)

Szlak Ikon Doliny Osławy wiedzie przez 20 miejscowości, w których ocalały nieliczne, cenne zabytki drewnianej architektury Łemkowszczyzny Osławickiej:

  • Cerkiew w Zagórzu Dolinie pw. NMP (obecnie kościół rzymsko-katolicki) pochodzi z 1836 r. We wnętrzu znajdują się ołtarzyk i ikony z XIX w.
  • Cerkiew greckokatolicka w Morochowie (od 1961 r. prawosławna) została wybudowana w 1837 r. We wnętrzu o wystroju neogotyckim znajduje się XIX-wieczny ikonostas.
  • Cerkiew greckokatolicka w Mokrym, murowana budowla z 1992 r. Wewnątrz można zobaczyć ikonostas z 1900 r. pochodzący z nieistniejącej cerkwi w Stubiance.
  • Cerkiew w Tarnawie Górnej powstała w 1817 r. Obecnie jest w ruinie.
  • Ruiny cerkwi w Olchowej z 1877 r.
  • Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Bożej w Szczawnym (obecnie prawosławna) została wybudowana w 1888 r. w typie wschodniołemkowskim. We wnętrzu znajduje się ikonostas, a ściany pokrywa polichromia figuralna z 1925 r.
  • Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi z 1824 r. jest w typie wschodniołemkowskim –osławickim. We wnętrzu można ujrzeć współczesny cerkwi ikonostas oraz polichromię z 1896 r.
  • Cerkiew pw. św. Michała Archanioła z Turzańska powstała w 1803 r.
  • Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra w Radoszycach została wybudowana w 1868 r. Wnętrze zdobi ikonostas oraz wyjątkowe malowidła na chórze, przedstawiające życie codzienne mieszkańców wsi.
  • Cerkiew pw. św. Mikołaja w Smolniku pochodzi z 1806 r. (od 1969 r. kościół rzymskokatolicki). We wnętrzu znajduje się ikonostas z początku XIX w. i epitafia inskrypcyjne.
wolontariuszka
Katarzyna Kowalska

Autorką tekstu jest wolontariuszka Małopolskiego Instytutu Kultury.

Formularz kontaktowy
Wyslij ten post emailem

Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
ul. 28 lipca 1943 17c
30-233 Kraków
tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75

Kontakt do koordynatora

Newsletter

Partnerzy Szlaków Małopolski