Dolnośląskie szlaki kulturowe to oferta 14 szlaków kulturowych prezentujących różne aspekty dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu. Nowy portal informacyjny zbiera wiadomości o wszystkich regionalnych szlakach województwa dolnośląskiego. Każda z tras została opracowana zarówno od strony historycznej, jak i praktycznej – podany jest dokładny przebieg szlaku oraz opis obiektów. Portal zawiera także informacje o atrakcjach turystycznych, walorach przyrodniczych na szlaku, prezentuje również wydarzenia stałe i cykliczne odbywające się na poszczególnych trasach.

Na portalu znajdują się też praktyczne informacje, czyli baza noclegowa, baza gastronomiczna czy informacja turystyczna. Oprócz obiektów znajdujących się na szlakach zamieszczono też informacje o interesujących zabytkach znajdujących się w pobliżu. Każdy szlak posiada mapę (w wersji graficznej i Google Maps) oraz galerię prezentującą najciekawsze zabytki.

Szlak Zamków Piastowskich

Szlak Zamków Piastowskich przebiega przez teren dawnych księstw świdnickiego, jaworskiego i legnickiego. Uformowały się one w XIV w. w wyniku podziałów Śląska zapoczątkowanych dwa wieki wcześniej. W XII w. Królestwo Polskie uległo rozbiciu na dzielnice, proces ten postępował potem na Śląsku, kiedy to poszczególni książęta wydzielali swoim synom coraz mniejsze władztwa. Od końca XIII w. stopniowo wchodziły one w zależność lenną od rosnących w potęgę Czech. Władcy Świdnicy i Jawora pozostawali długo sojusznikami królów Polski, co wpływało na umacnianie południowej granicy ich księstw zamkami. Powstawały one także w związku z intensywną na tym terenie kolonizacją, jako ośrodki administracyjne.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Historii i Tradycji Wrocławia

Szlak Historii i Tradycji Wrocławia prowadzi przez najważniejsze dla miasta miejsca. Na Ostrowie Tumskim i Wyspie Piasek, w najstarszej jego części, obejrzeć można zabytki związane z chrześcijańskimi początkami miasta. Tuż obok znajduje się „Cypel Książęcy”, położony na lewym brzegu Odry teren, gdzie książęta wrocławscy w XIII w. ufundowali liczne klasztory i nowy zamek. Rynek to obszar, gdzie najlepiej uwidoczniła się ranga silnego mieszczaństwa. Tzw. Dzielnica Wzajemnej Tolerancji, inaczej zwana Dzielnicą Czterech Wyznań, pokazuje wielowyznaniowość dawnego Wrocławia. Kolejny przystanek to tzw. Dzielnica Walońska, zamieszkała w średniowieczu przez walońskich tkaczy. Wrocław to miasto bardzo silnie związane z Odrą i jej dopływami, przez co wiele zabytków i miejsc wartych odwiedzenia znajduje się na wyspach. Na Wielkiej Wyspie, na której znajdują się m.in. Park Szczytnicki, Zoo czy Pergola, mieszkańcy spędzają wolny czas.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Obiektów Dziedzictwa Techniki Przemysłowej

W średniowieczu Dolny Śląsk był, dzięki intensywnej akcji kolonizacyjnej, powszechnemu wprowadzaniu nowych rozwiązań prawnych i organizacyjnych, najlepiej rozwiniętą gospodarczo dzielnicą państwa Piastów. Rozwinęło się tu wówczas górnictwo i związane z nim hutnictwo złota, rud srebra i ołowiu, miedzi i żelaza. Rozwijała się także produkcja szkła. Oczywiście powszechna była rzemieślnicza produkcja tkanin i sukna, ceramiki, wyrobów skórzanych, wytwarzanie żywności (a więc m.in. młynarstwo, browarnictwo i gorzelnictwo) i materiałów budowlanych. W działalności tej chętnie wykorzystywano do napędu siłę wody, w tym celu piętrzono rzeki, przekopywano młynówki, budowano koła wodne.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Cysterski

Szlak cysterski łączy najważniejsze miejsca związane z działalnością zakonu na Dolnym Śląsku. Wybór tej trasy będzie doskonałą okazją do zapoznania się z dziedzictwem kulturowym, który pozostawili nam cystersi. Mnisi tego zakonu uznawani są za pionierów nowoczesnego rolnictwa, posłuszni wobec ewangelicznego wezwania „czyńcie ziemię sobie poddaną” oraz postępujący w myśl zasady „módl się i pracuj”, uświęcili pracę fizyczną. Wykorzystując bogactwo złóż naturalnych, założyli na Śląsku ok. 30 hut żelaza i zakładów metalurgicznych, a także huty szkła, kopalnie węgla, soli, srebra i złota. Rozwinęli też wiele działów rzemiosła. Z czasem, poprzez handel, ale też i drogą książęcych darowizn, posiedli olbrzymie majątki ziemskie. Powstałe przy udziale cystersów miasta i wsie rozwijały się gospodarczo i kulturowo.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Dolnośląskich Zamków i Pałaców

Duża liczba obiektów na szlaku (68) pozwala poznać zabytki z różnych okresów (od 2. poł. XII po 1. poł. XX w.) i różnych typów – jeśli chodzi o usytuowanie (zamki górskie i nizinne, rezydencje zlokalizowane w miastach i we wsiach), osobę fundatora (monarsze, książęce, możnowładcze, rycerskie, mieszczańskie, a niekiedy należące do instytucji kościelnych), typ i funkcję obiektu (zamek, dwór, pałac miejski, pałac, willa). Są wśród nich przykłady obiektów dobrze zagospodarowanych (pełniących funkcje mieszkalne, hotelowe, ale także prawidłowo zabezpieczonych trwałych ruin), jak i obiekty w trakcie remontu, albo mniej lub bardziej zdewastowane i nadal niszczejące, aż po niemal całkowicie zanikłe, rozpoznawane archeologicznie.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza

Główny Szlak Sudecki im. dra Mieczysława Orłowicza znakowany jest kolorem czerwonym i rozpoczyna się w Świeradowie-Zdroju na zachodzie, kończy w Prudniku na wschodzie (opisywany fragment to odcinek Szklarska Poręba – Orłowiec, stanowiący około 85% długości szlaku). Szlak ten pozwala w czasie wielodniowej wędrówki lub mniejszych wycieczek poznać Sudety w części położonej na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej (większa część Sudetów leży w Republice Czeskiej, niewielkie partie Gór i Pogórza Łużyckiego na terenie Niemiec). Opisywany fragment szlaku wiedzie przez najwyższe w Sudetach pasmo górskie – Karkonosze, pozwalając poznać znaczną część ich głównego, granicznego grzbietu.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej

W skład Doliny Pałaców i Ogrodów wchodzi cały teren Kotliny Jeleniogórskiej. Szlak, dla którego jest ona scenerią, sąsiaduje z najokazalszymi partiami gór (mieszczącymi się w Karkonoskim Parku Narodowym oraz Rudawskim Parku Krajobrazowym), jak również z Parkiem Doliny Bobru oraz Parkiem Kulturowym Kotliny Jeleniogórskiej, utworzonym w 2008 r. przez Związek Gmin Karkonoskich. Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej powstał w celu ochrony rezydencjonalnych założeń tego regionu oraz przywrócenia im świetności. Do jego powstania przyczyniła się także Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, która stara się o wpisanie tego obszaru na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Za sprawą Fundacji ustawiono na terenie kotliny brązowe tablice informacyjne i drogowskazy do poszczególnych obiektów.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Marianny Orańskiej

Wielu z nas, słysząc o niderlandzkiej królewnie, która ukochała Śląsk, a szczególnie – Ziemię Kłodzką – zastanawia się, jak ona tutaj trafiła, i dlaczego postanowiła spędzić ogromną część swego życia właśnie między prostymi mieszkańcami Kamieńca Ząbkowickiego, Stronia Śląskiego, czy Międzygórza. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę z tego, że Marianna Orańska przypuszczalnie nigdy nie pojawiłaby się w naszych stronach, gdyby nie … cesarz Napoleon I.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Sanktuariów i Ośrodków Pielgrzymkowych

Sanktuaria i Ośrodki Pielgrzymkowe na Dolnym Śląsku rozmieszczone są nierównomiernie. Wynika to z przeszłości tej ziemi oraz zmiennych układów stosunków etnicznych i wyznaniowych tutaj panujących. Dolny Śląsk jako teren pograniczny wielokrotnie przechodził z rąk do rąk i przynależał do różnych organizmów państwowych. Początkowo był częścią państwa czeskiego, od 990 r. polskiego, od połowy XIV w. wszedł w skład Korony Czeskiej, a wraz z nią dostał się w 1526 r. pod zwierzchnictwo Habsburgów. W wyniku pierwszej wojny śląskiej w 1742 r. stał się częścią państwa pruskiego, a następnie Niemiec. Po II wojnie światowej powróciła tutaj administracja Polska. Na ostateczny obraz panujących tu stosunków wyznaniowych duży wpływ miały wojny husyckie w latach 1428-1434. Wówczas to wiele kościołów, pierwotnie katolickich, zostało zniszczonych. Od XVI w. na Dolnym Śląsku zdecydowanie dominował protestantyzm. Katolicyzm rozwijał się głównie tam, gdzie funkcjonowały klasztory (m. in. Krzeszów, Lubiąż, Trzebnica).

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak św. Jakuba – Droga dolnośląska / Szlak św. Jakuba – Droga VIA REGIA / Szlak św. Jakuba – Droga Sudecka / Szlak św. Jakuba – Droga Ślężańska

Do miejsc świętych i kultowych pielgrzymowano już w starożytności. Ludzie mieli świadomość ich ważności. W średniowieczu mieszkańcy Europy udawali się do Grobu Chrystusa w Jerozolimie i do grobu św. Piotra w Rzymie. Wielu wędrowało do położonego „na końcu świata” grobu św. Jakuba zw. Starszym. Na przełomie lat 30. i 40. n.e. św. Jakub prowadził działalność misyjną na północy Półwyspu Iberyjskiego. Był pierwszym biskupem Jerozolimy oraz pierwszym z dwunastu Apostołów, który zginął śmiercią męczeńską ok. 44 r. n.e. Jego ciało miał odnaleźć pustelnik Pelagiusz, który w objawieniu usłyszał, że „pole gwiazd” zaprowadzi go na miejsce pochówku św. Jakuba (Santiago to po hiszp. św. Jakub, campus stellae – po łac. „pole gwiazd”). Według tradycji, po śmierci uczniowie zabrali ciało świętego, chcąc złożyć je w odległym, bezpiecznym miejscu. W ten sposób dotarli do Półwyspu Iberyjskiego, w okolice miejsca zwanego Finisterre (łac. finis terrae – koniec ziemi). Ciało apostoła zostało pochowane kilkadziesiąt kilometrów od miejsca, do którego przybiła łódź. Na wiele wieków zapomniano o tym wydarzeniu. Dopiero na przełomie VIII/IX w. odkryto na północy Półwyspu Iberyjskiego szczątki, które uznano za relikwie św. Jakuba. Na tym miejscu wybudowano kaplicę, a następnie w 1078 r. romańską świątynię. W 1120 r. papież Kalikst II uznał Santiago za stolicę metropolitarną oraz przyznał kościołowi św. Jakuba prawo obchodzenia Jubileuszu Roku Świętego, który ma miejsce w roku, kiedy 25 lipca, święto apostoła Jakuba, przypada w niedzielę. Pielgrzymi powracający od grobu św. Jakuba zabierali ze sobą muszle po małżach, w dużych ilościach spotykane na pn. wybrzeżu Hiszpanii, zwane później muszlami św. Jakuba. Stały się one symbolem szlaku św. Jakuba i pielgrzymowania. Przy drogach, którymi często pielgrzymowano, zaczęto stawiać kościoły, kaplice i gospody dla pątników. Drogi te w średniowieczu przecinały całą Europę. Ok. XVI – XVII w., gdy w Europie trwały walki religijne, pielgrzymowanie do tego świętego miejsca straciło swoje dawne znaczenie.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)

Szlak Historycznych Parków i Ogrodów Borów Dolnośląskich

Szlak przebiega przez pagórkowate tereny Pogórza Zachodniosudeckiego oraz przez mniej urozmaicone, silniej zalesione obszary Niziny Śląsko-Łużyckiej. Pod względem historycznym jest to wschodnia część Górnych Łużyc i zachodnie rejony Dolnego Śląska (dawne księstwo jaworskie i legnickie). Od XIV w. dzieje obu regionów biegły wspólnym torem w ramach Korony Królestwa Czech. Okres dynamicznego rozwoju przerwała tragiczna w skutkach wojna trzydziestoletnia (1618-1648). W 1635 r. Górne Łużyce zostały przez króla czeskiego Ferdynanda II zastawione książętom saskim Wettynom i coraz bardziej integrowały się z Saksonią. Sąsiedni Śląsk do zakończenia pierwszej wojny śląskiej w 1742 r. pozostawał częścią państwa czeskiego, potem przeszedł pod władanie brandenbursko-pruskich Hohenzollernów. Z tego okresu pochodzą najstarsze zachowane na opisywanym obszarze parki przypałacowe, zakładane w oparciu o geometryczny, regularny schemat. Założeniom o charakterze reprezentacyjnym towarzyszyły też ogrody użytkowe oraz oranżerie.

(Cytat za: oficjalną stroną szlaku)