Najprostsza odpowiedź brzmi: dla kultury. Tym samym istotę szlaków można rozpatrywać przynajmniej z dwóch perspektyw: człowieka jako twórcy kultury oraz krajobrazu kulturowego jako przedmiotu podlegającego zmianom na skutek działalności człowieka.

 

Szlaki kulturowe są tworzone, po pierwsze, po to, aby pokazać, usystematyzować, zebrać to, co wytworzył człowiek na jakiejś przestrzeni, w jakimś czasie. Po drugie, aby człowiek poprzez szlak i zawartą w nim historię mógł odnaleźć swoją tożsamość. Po wtóre, aby mógł pogłębiać w sobie pasje poznawania i badania regionu. I kolejne, aby na szlaku mógł wypocząć w aktywny sposób i spędzić miło i przyjemnie wolny czas.

Powstałe szlaki uwzględniają także krajobraz kulturowy, w którym żyje i działa człowiek. To właśnie elementy krajobrazu kulturowego są zwiedzanymi obiektami na trasie szlaku. Obiekty te związane są ze światem materialnym (np. drewniany kościół, kopalnia) lub ze światem duchowym (podania, legendy, sposoby wytwarzania przedmiotów, żywności). Celem szlaku jest także ochrona i promocja tychże.