Szlaki kulturowe pozwalają na zachowanie i restaurację dziedzictwa kulturowego, budowanie lokalnej tożsamości oraz rozwój turystyki kulturowej. Pojedyncze walory turystyczne zyskują na wartości, kiedy zostaną połączone i stają się szlakiem kulturowym. Tworzenie szlaków o przewodniej tematyce pozwala łączyć obiekty i miejscowości w logiczną całość, która staje się bazą do kreowania nowego produktu turystyczno-kulturowego. Trasy szlaków w wielu miejscach przecinają się i pokrywają ze sobą, pozwalając zarówno na koncentrowanie się na temacie wiodącym, jak i jednoczesne zwiedzanie obiektów o zróżnicowanej tematyce.

Coraz większa popularność tworzenia w Polsce szlaków kulturowych pozwala podzielić trasy na 5 kategorii ze względu na zasięg szlaku:

• szlaki europejskie – wyróżnione szlaki z predykatem europejskim, tworzone w ramach Wielkich Szlaków Kulturowych Rady Europy, Szlaków Kulturowych Europy, Szlaków w Ramach Szlaków Kulturowych Rady Europy, np. Szlak Cysterski;
• szlaki krajowe – szlaki posiadające wiele odcinków (pętli) wyznaczonych na terenie całego kraju, np. Szlak Architektury Drewnianej (woj. małopolskie, woj. świętokrzyskie, woj. podkarpackie, woj. śląskie);
• szlaki regionalne – zazwyczaj są to szlaki wyznaczone w obrębie jednego województwa, łączące w ramach tematu szlaku obiekty z różnych miejscowości, np. Szlak Tradycyjnego Rzemiosła Małopolski;
• szlaki lokalne – wyznaczone na niewielkim obszarze, promujące charakterystyczne dla danego obszaru atrakcje, np. Szlak Dziedzictwa Kulturowego Podtatrza;
• trasy miejskie – tematyczne trasy spacerowe wytyczone w granicach jednej miejscowości, np. Krakowski Szlak Techniki.